آقای گرفتار به تلویزیون برمی شود
به گزارش مجله بای بلاگ، حسن اکلیلی، از کمدین ها و بازیگران سینما و تلویزیون و تئاتر ایران است که آثار متعددی را تا به امروز در عرصه های مختلف داشته که بیشتر آنها را در شهر اصفهان بازی و کارگردانی نموده و توانسته از یک چهره استانی به یک چهره شناخته شده ملی تبدیل گردد که مهم ترین اثر او بازی در سریال پشت کوه های بلند و سریال آقای گرفتار است. اوج فعالیت این هنرمند اصفهانی در دهه 70 و 80 هم در عرصه تئاتر و هم در عرصه سینما و تلویزیون بوده است. آخرین کار تلویزیونی وی سریال خاتون به کارگردانی مرتضی آتش زمزم بوده است.زمزمه های پیشنهاد بازی در یک سریال جدید باعث شد سراغ این هنرمند اصفهانی رفته و با او به گفت وگو بنشینیم.
دوست داریم برگردیم به گذشته های دور شما و از ابتدا تا به امروز با شما بیشتر آشنا شویم. از دوران طفولیت خود برای ما بگویید.
من حسن اِکلیلی (با تاکید کسره) متولد 18 مرداد 32 در چهار راه تختی (چهارباغ پایین) به سمت شمال اصفهان و در یک کوچه کوچک، کنار یک بستنی فروشی و کتابفروشی هلالی، خانه سمت راست زادگاه من است که از تولد تا پنج سالگی در این خانه عظیم شدم.
خانواده ما یک خانواده پرجمعیت با 9 فرزند (پنج برادر و چهار خواهر) بود که من فرزند هشتم و پسر کوچک خانواده بودم. به لحاظ مذهبی هم جزو خانواده های معتدل ها محسوب می شدیم، اما آن طور نبودیم که به مسائل سینما و تلویزیون ورود پیدا کنیم؛ حتی رادیو گوش دادن هم غیر از سخنران مذهبی که آن موقع آقای راشد و روزهای آدینه بود، ممنوع بود و اجازه استفاده نداشتیم. در نتیجه من در کودکی سینما نمی رفتم و فقط دو سه بار دور از چشم پدر به همراه برادران عظیم تر که تازه عقد نموده بودند، به سینما رفتم.
اما به خاطر دارم بچه های محل که سینما می رفتند، من با کنکاشی که می کردم از آنها جزئیات فیلم ها را می پرسیدم و برای بقیه واگویی می کردم به طوری که همه فکر می کردند من آن فیلم سینمایی را خودم دیده ام.
به هر حال از خانواده 9 نفری ما، دو سه نفری آن موقع دانشگاه می رفتند و به دلیل ادامه تحصیلات آنها به تهران رفتیم و در محله سلسبیل ساکن شدیم و من درس خواندن را هم علی رغم میلم و اکراه(با خنده)با پس گردنی مهربانانه پدر در دبستان خواجو آغاز و تا پایه دوازدهم ادامه دادم بدون این که پدر درگیر ثبت نام و مسائل درسی و شهریه باشد.
من بچه تیزهوش و درسخوانی نبودم، تنبل هم نبودم و کارنامه درخشانی هم نداشتم، یک سال هم مردود شدم ولی نهایتا دیپلم طبیعی گرفتم و سپس به خدمت نظام وظیفه و سربازی رفتم و در دوران سربازی نیز مسؤولیت تئاتر و هنر نمایش پادگان را بر عهده گرفتم.
چه شد به بازیگری روی آوردید با وجود این که برادران شما اهل تحصیلات دانشگاهی بودند؟
به خاطر دارم در هشت سالگی متوجه شدم می توانم کاری بکنم که دیگران را خرسند نموده و دیده بشوم به همین دلیل در محله مان خرابه ای بود که سه طرف دیوار داشت که من با یاری دوستانم و با جمع آوری سنگلاخ های موجود و جمع کردن آنها محلی شبیه صحنه در ارتفاع درست کردیم و با چادر نماز خانگی وکهنه پرده ای طراحی کردیم و حتی یک ریسه لامپ خانگی از یکی همسایه های محل گرفتیم و محل کوچکی را برای نمایش درست کردیم. جالب این که بلیت های یک ریالی(با خنده) هم درست نموده بودم که کاملا دست ساز و با طراحی خودم بود و تک به تک آنها را نقاشی نموده بودم که مثلا به دیگران بفروشم و کسی نمی توانست بلیت من را طراحی کند و جالب تر این که همسایه هایی هم با زیلو (زیرانداز) می آمدند آنجا می نشستند و نمایش ما را نگاه می کردند.
با گذشت زمان در دوران دبیرستان هم من تئاتر کار کردم و جشنواره های اردویی می رفتم و مقام می آوردم تا دوره سربازی که آنجا هم به هنرهای نمایشی و تئاتر علاقه نشان دادم و آنجا بود که فرصتی برای پیشرفت من فراهم شد که این کار را بیشتر تجربه کنم.
یادم هست عصرها که می شد سربازهای خسته در حالت استراحت و بدون چکمه و نیز افسران با خانواده ها بعضا می آمدند به سالن آمفی تئاتر و نمایش پادگان و هنرهای نمایشی را می دیدند. هر 15 روز یک بار نمایش کار می کردم و حتی مانور و ماموریت هایی هم که می رفتم هر جا احتیاجی بود برای ایجاد روحیه تئاتر اجرا می کردم.البته بعد از سربازی من به اصفهان برگشتم و ازدواج کردم و به صورت حرفه ای به کار تئاتر مشغول شدم.
از چه سالی دقیقا وارد کار حرفه ای تئاتر اصفهان شدید و آن موقع شرایط تئاتر چگونه بود؟
سال 49 کار تئاتر عظیمی را انجام دادم و در یک مدرسه، تئاتر کمدی به نام خوش خبر را کارگردانی و بازی کردم که البته اجرا برای عموم مردم بود.همان جا احساس کردم باید به صورت اصولی ادامه بدهم و رشته ای که من کار کردم، کمدی انتقادی بود که پایه گذار آن مرحوم رضا ارحام صدر بود.
اما این نکته را هم بگویم که از سبک ایشان (ارحام صدر) ابتدا بی خبر بودم و بعد که به اصفهان آمدم با تئاتر و سبک ایشان و آقای فرهمند آشنا شدم.
کم کم که به دوران انقلاب نزدیک شدیم و البته قبل آن برای کاخ جوانان، دانشگاه و پارک بازی عظیم اجرای پیوسته چندماهه داشتم و بعد با همکاری استادان دانشگاه اصفهان چند نمایشنامه تهیه و اجرا کردیم و سپس انقلاب شد که بعد از انقلاب ما سینما حافظ را به سالن تئاتر تبدیل کردیم و چند سال به صورت حرفه ای تعداد زیادی نمایش را روی صحنه بردیم که با استقبال گرمی روبرو شد.
اولین سریالی که بازی کردید، چه سریالی بوده است؟
من 20 سریال کار کردم و ابتدا فیلم های هشت میلی متری و چند فیلم داستانی بود که اکنون به تله فیلم معروف است بازی کردم که آغازی برای یک انتها، آنچه او به ما آموخت، ترافیک و گرگ و شب، نمونه آن است و بعد به فیلم های سینمایی فکر کردم و جنگجوی پیروز سال 1377، شما فرشته اید سال 1368، سلام سرزمین من 1367 و هوای تازه سال 1365 مهم ترین آنها بوده و تله فیلم های روز پرماجرا، بهترین همسایه جهان،21 مساله اساسی و دوچرخه باز را هم در کارنامه کاری ام دارم.
شما که تهران بودید چرا برای ادامه فعالیت همان جا نماندید درحالی که بیشتر بازیگران اصفهانی برای پیشرفت و دیده شدن به تهران می فرایند؟
(یک نفس عمیق) این سؤال خیلی جالبی است.گرچه دوران کودکی ام را در تهران عظیم شدم اما به اجبار و به دلیل تحصیلات دانشگاهی برادران عظیم ترم و درواقع به اجبار خانواده بوده، زیرا آن موقع مثل الان همه شهرها دانشگاه نداشت وگرنه اگر من هم حق انتخاب داشتم، قطعا اصفهان را انتخاب می کردم و اینجا می ماندم.
کما این که دوران کودکی روزهای تعطیل می آمدم خیابان بوذر جمهری که اکنون انتهاه شده و رانندگانی که فریاد می زدند اصفهان- مسجد سید را می شنیدم، زیرا علاقه زیادی به لهجه اصفهانی داشتم.
جالب است با این که شما آموزش ابتدایی را در تهران گذراندید ولی لهجه اصفهانی شما بسیار قوی است و انگار سکونت و تحصیلات تهران در لهجه شما اثر نداشته ! آیا این مساله خود خواسته بوده؟
آن موقع در جامعه تهران، زیاد کسی متوجه نمی شد که من بچه اصفهان هستم واگر با ظرافت اصفهانی حرف می زدم در کلاس آشوبی به پا می شد که با نمک ریختن دوستان کمی سمت و سو پیدا می کرد. از طرفی من هم به شدت روی لهجه اصفهانی حساس بوده و هستم و نمی خواستم شرافت انسانی و اصفهانی از بین برود.
من از جوک هایی هم که در خصوص اصفهانی ها ساخته می گردد و آنها را بد و خسیس می دانند؛ منزجر و بسیار ناراحت می شوم به طوری که دلم می خواهد با دوستان و عزیزانی که بعضا در مصاحبه ها برای با نمک بودن چنین صحبتی می نمایند مناظره کنم و بگویم اصفهان شهر عجیبی است و از حرمت شهدا، هنرمندان و عظیمان آن خجالت بکشید و نگاه درستی به اصفهان داشته باشید.
اصفهانی ها از قدیم خودشان بامزه و پرنشاط بوده اند و بنیانگذاری کمدی کشور از قدیم در این شهر و از دوران صفویان با کریم شیره ای آغاز شده و بعدها یوزباشی، صمصام و خیلی از سخنوران بامزه داشته ایم که در نزد مردم کوچه بازار بانمک و طناز بوده اند لذا احتیاج به نمک سایر دوستان از جای دیگری نداریم!
مردم شما را به عنوان یک بازیگر شاخص اصفهانی می شناسند و شاید یادآور ارحام صدر در تئاتر، چقدر از سبک ایشان تقلید نموده اید ؟
من درگذشته نمایش های مرحوم استاد ارحام صدر و مرحوم فرهمند را دیده بوده و به سایر هنرمندان پیشکسوت ارادت و خدمتشان رسیده بودم اما یک لطفی را خدا به من نموده که شبیه اساتید باشم ولی در ابتدایی ترین گام های اجرایی و نمایش این طور به نظر می رسد که از استاد ارحام تقلید یا تحت تاثیر یا حتی ادای ایشان را در می آورم ولی این طوری نبوده است.
شاید تن صدایتان هم بی تاثیر نبوده!
بله، یک نکته جالب بگویم! پدر من در سالمندی حدود 30 سال پیش فوت کردند و تن صدای پدر بسیار شبیه مرحوم ارحام صدر بود در حالی که پدر زیاد با این هنرمند آشنایی نداشت اما بنده از لحاظ قد و قواره، تن صدا و آناتومی صورت و لحن و لهجه ناخواسته یادآور استاد ارحام صدر هستم و هر جا که می روم و من را می بینند، یادی از ایشان می نمایند که این اسباب افتخاری برای من است که یادآور مرد عظیمی برای مردم هستم.
البته ناگفته نماند؛ شخصیت ایشان روی من هم بی تاثیر نبوده، هر چند علاقه وافری به هنرمندان موسیقی و حشر و نشر با عظیمان موسیقی داشته ام اما در هنر نمایش به هر حال ما را به نوعی ادامه دهنده راه ایشان می دانند.
و ای کاش این هنرمند زنده بود و نسل جوانی را پرورش می داد و این مکتب کمدی انتقادی که مختص اصفهان است را حفظ و ثبت می کرد و مسؤولان را هم موظف به ایجاد بستر برای نسل جوان می کردند.
مردم از چه زمانی شما را به عنوان یک چهره هنری معروف شناختند؟
من از وقتی کار هنری را آغاز کردم، متوجه شدم نمایش های من بسیار با استقبال مردم روبرو می گردد که البته شاید بی شباهت به سبک کارهای مرحوم ارحام صدر هم نبوده، هر چند من هم روحیه در بین مردم بودن و کارهای مردم پسند و خیریه ای زیادی را دنبال می کنم.
من سریال های معروف تفنگ سرپر و پشت کوه های بلند آقای امرا... احمدجو را بازی نموده ام و کارهای آقای اکبر خواجویی از جمله هشت بهشت را بازی نموده ام و سایر سریال هایم گرچه خیلی خوب نبوده اما بی آبرو هم نبوده و هنوز می گردد دید. اما من با تئاتر در سال های 60 به بعد تا حدی بین مردم شناخته شدم و درسال 70 با بازی در سریال ها که بیشتر با سریال گرفتار که سر فصلی برای کمدی بعد انقلاب بود در شبکه یک سیما معروف و شناخته شدم.
در چه سالی بود؟
پخش این سریال اوایل سال 70 بود اما از آنجا که عدد 9 در زندگی من نقش مهمی دارد، یک دیالوگی دراین سریال دارم که می گفتم در ساعت 9/9/69. خدا بعد 9 سال 9 تا بچه به ما داد(با لهجه اصفهانی) که این تاریخ سریال است و بعد ازآن این جمله به دهانم افتاد و هنوز هم این واژه را به کار می برم.
هر چند شخصیت های مختلفی رابازی نموده ام اما آن موقع شخصیت گرفتار خیلی بین مردم مشهور شد و حتی به خاطر دارم عروسک آقای گرفتار با 9 تا بچه را در تهران ساخته بودند و می فروختند و آن موقع که شبکه یک این سریال را پخش کرد، به خاطر استقبال از این سریال مردم زمان پخش در خانه بودند و همین استقبال باعث شد فصل دوم آن هم ساخته گردد.
ظاهرا گرفتار 3 هم در راه است؟
بله ساخت این سریال تصویب شده که روایت 22 سالگی بچه های آقای گرفتار است و اکنون در مرحله پیش فراوری است.
ولی اساسا خیلی زود فهمیدم بازیگری چندان برای من فایده ندارد هر قدر هم که کار زیاد داشته باشم اما ارادتم به مردم باعث شد جایگاهم را بین مردم با کار خیر حفظ کنم.
چند سالی می گردد که مردم چهره حسن اِکلیلی را در برنامه های خیریه ای و خیرانه می بینند، کمی در خصوص این موضوع شرح بدهید چطور به این سمت کشیده شدید؟
سه سالی بود در یک برنامه ای با عنوان یک شهر ضیافت خدمت مردم اصفهان بودم و شاید باورتان نگردد از آن موقع تا به امروز ما هر روز درگیر آزادی زندانیان هستیم و اگر کسی حکم اعدام داشته باشد، با خانواده شاکی صحبت می کنیم که رضایت بگیریم. در واقع بیشتر به سمت کارهای خداپسندانه مردمی و خیریه روی آورده ام.
رابطه شما با فضای مجازی چگونه است و چقدر این فضا به معرفی بیشتر شما یاری نموده است؟
من اوایل خیلی از این فضای مجازی حذر می کردم اما بعدا چند تا کار ویژه برای تشویق مردم به خرید تبلت دانش آموزی یا برای اهدای خون و یاری به آزادی زندانیان در فضای مجازی انجام دادم که خیلی نتیجه بخش بود. البته صفحه شخصی هم دارم که چون خودم زیاد فرصت نمی کنم، ادمین دارد. از بس که در این فضا کارهای بی ارزش دیده ام ترجیح می دهم خودم به درستی از آن استفاده کنم.
مشهور شدن شما بیشتر به دلیل کدام یک از زمینه های هنری است؟ اولین کاری که از سیمای اصفهان از شما پخش شد، چه کاری بوده است؟
اول تئاتر بعد تلویزیون، ولی سال 49 اولین کارم تصویری و یک نمایشنامه بود که با آقای میناییان به نام خوش خبر کار کردم و سپس نمایش 16 میلی متری و سپس نمایش گاگولی، تصویه و عزیز فرنگی را اجرا کردیم. البته چند بار هم در مقام مجری در برنامه های تلویزیونی ایران و خارج کشور مثل شب نشینی، بهترین انتخاب ترنم بهار و هشت بهشت را به صورت مناسبتی در ماه رمضان و عید اجرا هم داشته ام. فکر می کنم پفراینده آنچنان درخشانی ندارم اما همین که برای مردمم نقش نوشتم و کار کردم راضی هستم، زیرا هر نمایش در زمان خودش مخاطب خود را داشته و حتی تعدد برخی اجراها چندرقمی شده که این برای من خیلی خرسند نماینده بوده است. ما اجراهایی هم در خارج کشور در آلمان، هلند، بلژیک، فرانسه، ایتالیا، اتریش، سوئد، دانمارک، فنلاند، کشورهای حوزه خلیج فارس، دبی، قطر و جاهای دیگر داشته ایم و تا اینجای زندگی را رضایت دارم وخرسندم که کار نموده ام و شده بارها دعوتم کردند ولی برخی کارها را قبول ننموده ام و پس از پخش هم دیده ام چندان خوب هم از آب درنیامده است.
اکنون که به دلیل شرایط کرونا قاعدتا فعالیت های هنری هم تعطیل است،روزگار را چطور می گذرانید؟
اگر به روز حساب کنیم من هر روز کارهای خیریه، درمانی و بهداشت سلامت و زندان را در برنامه دارم و روز من با این امورات طی می گردد و بیشتر هم کارم شناخت و معرفی دوستان جدید به خیرین است.
البته حقوق و درآمد چندانی ندارم و چند سالی هم هست بازنشسته تامین اجتماعی هستم و کارمند جایی نبوده ام، ولی برای همه ارگان ها کار نموده ام. خدا را شکر از نظر اقتصادی آدم راحت طلب و زیاده طلب نیستم و دغدغه اقتصادی هم نداشتم؛ زیرا خود و فرزندانم قانع هستیم و تا الان از زندگیمان لذت برده ایم.
تاکید می کنم کار هنری هم دوست دارم، ولی کاری که در شان باشد. مثلا ما بارها درخواست داشته ایم برای تئاتر سالن در اختیار بگذارند که کاری شایسته مردم اجرا کنیم. در ارتباط با فیلم هم اگر کاری در شان باشد، انجام می دهم و به هر قیمتی حاضر به کار نیستم.
کارهای هنری نباید با کج گفتاری و کج فهمی، قومی را به مسخره بگیرد آن هم به بهانه این که مردم را دو ساعت بخندانیم و نهایتا خروجی نداشته باشد.
به نظرم با کرونا فصل جدیدی برای مردم باز شد که مثلا ما چقدر برای افرادی مثل پرستاران کار نموده ایم در حالی که هزار نفر از کادر درمانی و پرستاری در کشور کرونا گرفتند که این خودش زمینه جدیدی از فعالیت خیریه را باز کرد و من در این زمینه احساس وظیفه می کنم و خدا لطف کرد.
مثلا نمونه آن اهدای 700 تبلت با یاری خیران و خرید لوازم تحریر و پرداخت هزینه شهریه یا حتی هزینه اینترنت خیلی از این دانش آموزان بوده که با همکاری خیریه ها در این زمینه به عنوان یک چهره فرهنگی وارد شدم و حمایت نموده ام.
منبع: روزنامه خبرنگاران
منبع: جام جم آنلاینtour-malaysia.ir: تور مالزی ارزان قیمت، تور پنانگ، کوالالامپور، لنکاوی، تور لحظه آخری مالزی را همراه ما باشید.
bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا