از شار تا شهر به قلم زنده یاد محسن حبیبی به چاپ بیستم رسید - مجله بای بلاگ

دگردیسی مفهوم شهر، دگردیسی حافظه جمعی شهر است که آرام و پیوسته با دگرگونی شهر، تخریب ها و جانشینی های فضاها و مکان های شهر، در طول زمان رخ می دهد. همه فرهنگ ها و جوامع در طول تاریخ یعنی در طول زمان و با واسطه دو گانه تخریب و بازسازی یا همنشینی و جانشینی رفتارها، هنجارها و کردارهای مالی، اجتماعی، سیاسی و البته کالبدی و فضایی به خود شکل داده و پیشرفته اند. سنت ساخت و فراوری فضا و مکان در طول زمان همواره با ابداع و نوآوری همراه بوده است.

در همه تمدن های بشری و شهری، دانش تاریخی زیست سرزمینی در هماوائی با طبیعت پیرامونی و دانش فنی و فناوری زمانه پیوسته و همواره آکنده از نوآوری بوده و سنت ساخت و فراوری فضا و مکان بازتاب دو گانه فرهنگ (دانش تاریخی زیست به علاوه دانش فنی زمانه) و طبیعت است. در این سنت همنشینی و جانشینی فضا و مکان در زمان، سه گانه مهارت تخریب، مهارت حفاظت و مهارت ساخت، مجموعه همبسته فرایند ساختن، آفریدن و نوآفریدن را شکل می داده اند. در این سنت، تخریب یعنی توانائی از دست دادن برای بهتر بنیان کردن، یعنی هنر و دانش ساختن. زیبائی و نفاست نتیجه این هنر و دانش است. دانش ساختن، ثروت ناملموس ملت هاست.

ثروتی که در گرو دو حافظه سازمند (دانش فنی و فناوری زمانه) و حافظه تاریخی (دانش تاریخی زیست سرزمینی) در هماوایی با طبیعت است. نتیجه غائی تبلور فرهنگ و طبیعت در محیط انسان ساخت و رفتارهای جامعه، شکل گیری شهر و فضاهای شهری است و به همین سبب، شهر موجودیتی انسان شناسانه می یابد و تجربه آن نیز تجربه ای انسان شناسانه است. تجربه ای آکنده از آمیختگی فکر آدمی با محیط پیرامونش، تجربه ای حاکی از ترکیب سه گانه فضا، زمان و حافظه فردی یا جمعی. تجربه ای که منجر به شناختی از شهر می گردد که بیش از آنکه حاصل تفکری آگاهانه باشد، به صورت ناخودآگاه بدست می آید. تجربه شهر حاصل ادراکات فردی و جمعی شهروندانی است که فضا، زمان و مکان را باهمه حواس پنجگانه خود در می یابند و به یاد می سپارند.

مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه کتاب از شار تا شهر: تحلیلی تاریخی از مفهوم شهر و سیمای کالبدی آن: تفکر و تأثر به قلم زنده یاد محسن حبیبی در 242 صفحه به بهای 130 هزار تومان را به چاپ بیستم رساند.