یلدا جشن تولد مهر، نه جشن بلندترین شب سال - مجله بای بلاگ

محمد میرشکرایی در همایش ملی یلدا که در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار گردید، گفت: در تاریخ هیچ ملت و فرهنگی به اندازه فرهنگ ایرانی جشن و شادی وجود ندارد، 12 جشن ماهیانه به مناسبت تقارن روز و ماه، شش جشن آفرینشی به مناسبت مراحل شش گانه آفرینش، چهار جشن فصلی به مناسبت سرشروع هر فصل و جشن نوروز و دیگر جشن ها همیشه در فرهنگ شادی ایرانیان مورد توجه هستند.

وی ریشه همه جشن ها را بر پایه اعتقاد و باورهای مردم دانست و با بیان این که اساسا واژه جشن از نیایش گرفته می گردد، تاریخ را بدون مردم بی معنی دانست و گفت: مردم شناسی علمی است که به مطالعه فرهنگ میپردازد و فرهنگ چیزی جدای از تاریخ یک جامعه نیست.

این مردم شناس پیشکسوت با بیان اینکه فلات ایران به دلیل شرایط آب و هوایی جشن های فصلی چهارگانه دارد، گفت: ما ابتدای بهار، جشن نوروز، ابتدای تابستان، جشن تیرگان، ابتدای پاییز، جشن مهرگان و ابتدای زمستان جشن یلدا را داریم و جشن های مربوط به آریایی ها، جشن های دو فصلی و جشن های بهاره و زمستانی است.

بنا بر گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، علیرضا حسن زاده -رییس پژوهشکده مردم شناسی - نیز در سخنانی گفت: بنا به سنت قدیمی که چند دهه قبل در دوره استاد محمد میرشکرایی در این پژوهشکده شروع شده، هر سال این پژوهشکده، یلدا را جشن گرفته است، اما ظاهرا این همایش نخستین همایش ملی علمی یلدا دست کم در میراث فرهنگی به شمار می آید.

او با بیان این که آیین ها صلح و دوستی را در بین اقوام ایرانی پایدار ساخته اند، یلدا را تقدیس و ستایش زندگی و نوزایی دانست و گفت: حضور حافظ در جامعه شهری و روستایی ایران و حضور فردوسی در جامعه عشایری ایران بر سفره و خوان یلدا، پیوند شعر، آیین و هویت ملی اقوام ایرانی را نشان می دهد.

وی با بیان اینکه یلدا آیینی تقویمی است که معانی فلسفی و هستی شناختی چرخش و تغییر فصول و گذر زمان را بر اساس دنیا بینی انسان ایرانی نشان می دهد، اضافه نمود: یلدا مقارن با انقلاب زمستانی است تا اعتدال بهاری که در نوروز متجلی می گردد و میل به نوزایی، زایندگی، برکت و شکوفایی را در نزد اقوام ایرانی نشان دهد. اگر نماد نوزایی و شکفتگی و زندگی در آیین همزاد یلدا یعنی کریسمس درخت کاج است در یلدا میوه های ترِ زمستانی و خشک تابستانی (خشکبار) این مفهوم یعنی ستایش زندگی، نوزایی، برکت، شکوفایی و شادمانی را نشان می دهند.

او لامپ های روشن را در کریسمس، در نقش میوه ها و خشکبار توصیف کرد و ادامه داد: از سوی دیگر آن ها هم نماد تولد و زایش اند و هم نماد روشنایی یعنی همان نقشی که انار به عنوان نماد زایش و روشنایی بازی می نمایند.

بوی یلدا را آیینه تنوع فرهنگی و همبستگی ملی ایرانیان دانست و گفت: این توان فرهنگی و فلسفی ایرانیان در خلق نماد است که انار را علاوه بر نماد روشنایی، نماد زایش و نماد وحدت و کثرت نیز بر می گزینند.

حسن زاده فرهنگ یلدا را فرهنگی پویایی دانست و با بیان این که این روزها در طراحی آویزه ها و تزیینات جدید، انار و خورشید با هم ترکیب می شوند، اظهار کرد: آیین یلدا با قدرت به حوزه عمومی گره خورده و می توان از بازار یلدا که قدرت و زیبایی آن مثل بازار نوروز و کریسمس است، یاد کرد.

به گفته رییس پژوهشکده مردم شناسی، یلدا مانند اغلب آیین های ایرانی از بازتولد یا باززایی یا همان ریه برس حکایت دارد، که تنها یک تولد جسمانی نیست بلکه یک تولد فرهنگی، اخلاقی و انسانی است.

او با بیان اینکه از این لحاظ یلدا نقش و کارکردی چون نوروز اما با نمادپردازی متفاوت دارد، اضافه نمود: یلدا مانند سایر آیین های ایرانی آیینی زیست سالار یا مبتنی بایوکراسی است که زندگی و مظاهر آن را چون شادمانی ستایش می نماید. جست و جوی روشنایی عنصر مهم دیگر در آیین یلدا است.

این مردم شناس با بیان این که آیین ها صلح و دوستی را در بین اقوام ایرانی به صلح و دوستی پایدار تبدیل نموده است، یلدا را تقدیس و ستایش زندگی و نوزایی دانست و گفت: حضور حافظ در جامعه شهری و روستایی ایران و حضور فردوسی در جامعه عشایری ایران بر سفره و خوان یلدا، پیوند شعر آیین و هویت ملی اقوام ایرانی را نشان می دهد.

حسن زاده با اشاره به این نکته که در تمام سنت های تفسیری آیین یلدا، لزوما شب و روز در ستیز و جنگ با هم نیستند، بیان نمود: این آیین آیینی باستانی است اما لزوما آیینی زرتشتی نیست بنابراین این آیین را نمی توان بر اساس دوگانه گرایی زرتشتی یعنی برخورد خیر و شر تفسیر کرد.

رییس پژوهشکده مردم شناسی با بیان این که پارادایم نگرش زرتشتی در شعر فارسی به عنوان یک پارادایم قوی در بخشی از ادبیات فارسی از تقابل هجران و وصل صحبت نموده که گاهی از برخورد خیر و شر صحبت می نماید، ادامه داد: این نوع نگاه به ادبیات روشنفکری عصر پهلوی و مفهوم زمستان و تقابل آن با بهار تبدیل شده است: زمستان هنجاری و بهاری احساسی یا برخورد پیری و جوانی

لیلا کفاش زاده - مسئول دفتر کودک و نوجوان مرکز معرفی فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری - نیز در این با بیان مواردی در مورد اهمیت ادبیات کودک در انتقال فرهنگی، اسطوره ها را شناسنامه فرهنگی دانست و اضافه نمود : اساطیر نشان دهنده فرهنگ و نحوه تفکر مردمان در دوران های کهن است .

او با بیان اینکه اسطوره ها الگوی رفتار انسانی اند اضافه نمود: اسطوره تجسم احساسات آدمیان است به گونه ای ناخودآگاه برای تقلیل گرفتاری ها یا اعتراض به اموری که برای ایشان نامطلوب است.

او علت مطالعه اساطیر را پی بردن به گوشه های تاریخ ساختارهای اجتماعی کهن و فهم و درک و شناخت بهتر رفتار و آداب یک اجتماع و شناخت ریشه ها دانست و به بیان تاثیر بعضی عوامل بر انتقال فرهنگ فرهنگی نظیر انتقال مفاهیم فرهنگی با یاری قصه ، صدای مادر یا مربی انتقال دهنده فرهنگ، نقش قصه ها در انتقال الگوی رفتاری، قصه و نمایش (نقش فرهنگ در الگوی رفتاری) و... اشاره نمود و به تشریح هر یک پرداخت.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا

تور کانادا: تور کانادا | برای دیدار از شگفتی های کشور زیبای کانادا و دریافت ویزای مولتی 5 ساله کانادا با ما همراه باشید.