دگرگون شدن آینده اپل با فراوری خودروی خودران

به گزارش مجله بای بلاگ، اپل در تمام تاریخچه اش، مثالی برجسته از طراحی محصول چشم نواز، پرفورمنس سطح بالا، مقاومت (و قیمت گذاری کمرشکن) بوده است.

به گزارش خبرنگاران به نقل از دیجیاتو، خودروی خودران اپل قرار است چه شکل و شمایلی داشته باشد؟ نمی دانیم، اما این را می دانیم که اپل اکنون به صورت جدی برای فراوری یک اتومبیل خودران و عرضه آن تا سال 2024 میلادی برنامه ریزی نموده است.

شرکت ساکن کوپرتینو هنوز اطلاعات درج شده در گزارش اخیر خبرگزاری رویتزر را رسما تایید ننموده. و ما نیز به بسیاری از جزئیات مربوط به برنامه اپل برای اتومبیل خودرانش دسترسی نداریم. اما در هر صورت این خبری بسیار مهم است، هم برای اپل و هم برای صنعت اتومبیل های خودران.

بسته به اینکه شرایط طی ماه ها و سال های آینده چه شکلی به خود بگیرد، اینکه اپل تاریخی دقیق برای معرفی و عرضه اتومبیل خود تعیین نموده، احتمالا نشان دهنده آن باشد که کمپانی مورد اشاره می خواهد تغییراتی بنیادین در استراتژی توسعه محصول خود به وجود آورد.

شرایط کنونی تکنولوژی اتومبیل های خودران

تاریخچه اتومبیل های خودران، تا حد زیادی بازتاب گر تحقیقاتی است که برای چندین دهه روی هوش جامع مصنوعی انجام شده: همیشه به نظر می رسد که فاصله چندانی با نقطه پایانی نداریم، اما هرچه به تحقق آن نزدیک تر می شویم، همه چیز شکلی دشوارتر به خود می گیرد.

درست مانند بسیاری از تکنولوژی های مبتنی بر هوش مصنوعی امروزی، ریشه اتومبیل های خودران به دهه 1970 و 1980 میلادی بازمی گردد. اما تا پیش از سال های اخیر، این تکنولوژی فقط متعلق به آزمایشگاه های آکادمیک و نظامی و مسابقات علمی بود. در دهه 2010، پیشرفت های حاصل شده در حوزه یادگیری عمیق، بهبودهایی گسترده در بینایی کامپیوتری به وجود آوردند و این یکی از کلیدی ترین تکنولوژی های مورد احتیاج برای ساخت اتومبیل های خودران است. ما بالاخره شاهد اتومبیل هایی هستیم که به تنهایی در خیابان های واقعی حرکت می نمایند.

الگوریتم های یادگیری عمیق، یاری شایانی به اتومبیل های خودران نموده و راستایابی در محیط های چالش برانگیز را بهبود بخشیده اند. اما این تکنولوژی هنوز فاصله فراوانی با عملکرد بی عیب و نقص دارد. مدل های یادگیری عمیق صرفا به اندازه داده هایی که با آن ها تعلیم داده شده اند خوب هستند. اگر داده تمام شرایط هایی که اتومبیل خودران احتمالا تجربه کند را در بر بگیرد، در آن صورت شاهد عملکردی قدرتمند خواهیم بود. اما وقتی با شرایطی سر و کله بزنیم که به ندرت رخ می دهد (مثلا اینکه یک کامیون در زاویه ای عجیب پارک نموده باشد، یا یک اتومبیل میان جاده چپ نموده باشد)، هوش مصنوعی عملکردی غیر قابل پیش بینی خواهد داشت.

رانندگان انسانی همیشه با چنین شرایط های نادری روبه رو می شوند، اما به خاطر درکی که از کارکرد دنیا پیرامون خود دارند، می توانند چالش ها را از پیش رو بردارند. برای مثال شما احتیاجمند آموزش قبلی نیستید تا بدانید که هنگام عبور یک حیوان از عرض جاده، باید ترمز کنید. ما علت و معلول، قواعد فیزیکی، اهداف و انگیزه ها را درک می کنیم و این دانش باعث می گردد که هنگام مواجهه با شرایطی که پیشتر ندیده ایم (حداقل در بیشتریت مواقع) قادر به اتخاذ تصمیمات منطقی باشیم.

بعضی کمپانی ها اکنون به سراغ تکنولوژی های جایگزین مانند لایدار رفته اند: لایدار متشکل از دیوایس هایی است که با تابش لیزر، نقشه ای سه بعدی از محیط پیرامون اتومبیل می سازند. لایدار می تواند شناسایی موانع و افراد حاضر در خیابان را امکان پذیر کند و از این نظر عملکردی بهتر از بینایی کامپیوتری دارد، اما در عین حال با بسیاری از فاکتورهای محیطی و حرکتی بیگانه است و نمی تواند مشکل پدید آمدن خسارات جانی را رفع سازد.

کوشش اپل برای ساخت اتومبیل خودران

اپل حداقل از سال 2014 میلادی و در قالب پروژه تایتان مشغول پژوهش در حوزه ناوبری اتوماتیک بوده است. اما برخلاف کوشش های انجام شده از سوی دیگر کمپانی ها مانند اوبر یا Waymo که متعلق به گوگل است، اطلاعات بسیار اندکی راجع به پروژه اتومبیل خودران اپل داریم و نمی دانیم چه میزان پیشرفت حاصل شده است.

بنابر گزارش های متعدد، هدف ابتدایی اپل این بوده که یک اتومبیل کامل را از ابتدا و به تنهایی بسازد. در سال 2016 این کمپانی تغییر راستا داد و آغاز به توسعه نرم افزار لازم برای اتومبیل های خودران کرد. در ماه ژانویه 2019، اپل 200 کارمند فعال در این پروژه را تعدیل کرد و ماه ژوئن همان سال هم استارتاپ Drive.ai را خرید. در دسامبر 2020 نیز شنیدیم که پروژه تایتان حالا زیر نظر جان جیناندریا، مدیر واحد هوش مصنوعی اپل، به کار خود ادامه می دهد.

تاریخچه پروژه تایتان نشان می دهد که اپل تمایلی طولانی مدت به اتومبیل های خودران داشته، اما در عین حال هیچ نشانه ای از عرضه یک محصول واقعی به چشم نخورده است. اما شرایط با گزارش اخیر رویترز تغییر کرد و این خبرگزاری مدعی شد که اپل آنقدر پیشرفت نموده که حالا می خواهد یک اتومبیل کامل بسازد.

استراتژی توسعه محصول اپل

اپل معمولا آن شرکتی نیست که نخستین گام را برمی دارد، اما به طور یقین می داند که چه زمانی باید به یک بازار ورود کند. Apple II نخستین کامپیوتر شخصی دنیا نبود، اما نخستین کامپیوتر بسیار پیروز بود و از پیشرفت هایی در تکنولوژی پردازش و ذخیره سازی بهره می برد که توسعه شان یک دهه طول کشیده بود. در ضمن هزینه فراوری چنین دیوایس هایی به مرور زمان کاهش یافته بود و اپل لازم نبود پولی فراوان را صرف تحقیق و توسعه و همینطور اسمبل کامپیوترهای خانگی اش کند.

آیپاد نخستین دستگاه پخش فایل های صوتی نبود، اما در زمانی بسیار فکرشده از راه رسید: درست زمانی که مردم به صورت گسترده به دستگاه های پخش مدیای دیجیتال تمایل نشان می دادند و بازار تشنه یک محصول پریمیوم واقعی بود. همین ماجرا با آیفون نیز تکرار شد و این موبایل زمانی از راه رسید که تکنولوژی های ارتباطات، اینترنت و پردازش موبایل به لطف امثال نوکیا و بلک بری به نقاطی واقعا خوب رسیده بودند. اگر صادق باشیم، آیفون هیچ چیز جدیدی نداشت، اما ترکیبی نوآورانه از یک آپیاد، یک تلفن و یک دستگاه مبتنی بر اتصالات اینترنتی به حساب می آمد.

اگر به بعضی دیگر از محصولات اپل مانند هوم پاد، اپل موزیک و اپل واچ نگاه کنید، هیچکدام نخستین محصول یا سرویس در نوع خود نبوده اند، اما توانستند در آن چه پیشتر وجود داشته انقلاب به وجود آورند. البته احتمالا یکی از معدود مثال های نقض، رابط کاربری گرافیکی باشد و در این مورد، اپل قدم به درون بازاری گذاشت که هیچکس دیگر در آن فعالیت ننموده بود.

اما صنعت اتومبیل های خودران بارها و بارها شاهد عقب افتادن برنامه های بعضی از عظیم ترین بازیگرانش بوده است. علی رغم تمام پیشرفت های شگرفی که حاصل شده، هنوز یک اتومبیل خودران واقعی نداریم. اتومبیل های خودران اوبر و Weymo تا این لحظه میلیون ها کیلومتر را پیموده اند، اما همچنان ضروری است یک راننده پشت فرمان نشسته و بر همه چیز نظارت کند. تسلا هم قابلیت خودرانی کامل را به اتومبیل هایش آورده، اما همچنان از مشتریان می خواهد که هنگام فعال سازی این قابلیت، دست های خود را روی فرمان نگه دارند.

درحالی که بیشتر متخصصین عقیده دارند که یک روز بالاخره شاهد حرکت اتومبیل های خودران واقعی در جاده ها و خیابان خواهیم بود، هنوز به بسیاری از سوالات مان پاسخ داده نشده. برای مثال این اتومبیل ها چه شکل و شمایلی خواهند داشت؟ چطور جاده ها را با اتومبیل هایی که توسط انسان ها رانده می شوند به اشتراک خواهند گذاشت؟ پیش احتیاجهای قانونی چه خواهد بود؟ و معنای مالکیت داشتن بر یک اتومبیل دچار چه تغییراتی می گردد؟

داده های آموزشی برای الگوریتم های هوش مصنوعی

تنها یک علت قانع نماینده برای چرایی ورود اپل به بازاری نابالغ و خطرناک مانند بازار اتومبیل های خودران وجود دارد. برخلاف حوزه های دیگری که اپل بر آن ها تسلط کامل یافته، اتومبیل های خودران اتکایی شدید بر هوش مصنوعی دارند و احتیاجمند یک استراتژی توسعه محصول متفاوت هستند. الگوریتم های یادگیری عمیق مورد استفاده در اتومبیل های خودران احتیاجمند حجم وسیعی از داده های آموزشی هستند که تنها به یاری اتومبیل های خودران موجود در جاده ها به دست می آیند. بنابراین گذشته از طراحی و مهندسی بی نقص، عملا باید یک کارخانه هوش مصنوعی کامل را بر فونداسیون یک زیرساخت داده قدرتمند بنا کنید.

ویمو و اوبر با به حرکت در آوردن اتومبیل های خود در شهرهای مختلف، مشغول جمع آوری این داده ها بوده اند. تسلا از سوی دیگر اطلاعاتش را مستقیما به وسیله هزاران هزار اتومبیلی به دست می آورد که به مشتریان فروخته است.

بنا بر گزارش ها، اپل نیز در گذشته و در ابعاد بسیار کوچک مشغول آزمایش اتومبیل های خودران در جاده های واقعی بوده، اما سپس در سال 2019 از این کوشش ها عقب کشید. برنامه ریزی برای عرضه یک اتومبیل خودران مخصوص مصرف نمایندگان احتمالا نشان دهد که اپل هم استراتژی مشابهی را با تسلا دنبال خواهد نمود. البته چنین کاری برای شرکتی که به خاطر عدم جمع آوری اطلاعات شخصی مشتریان به خود می بالد، اندکی بحث برانگیز خواهد بود.

تمام موضوع احتمالا این را نیز نشان دهد که درست مانند تسلا، اپل تکنولوژی ناوبری اتوماتیکش را در قالب چند فاز عرضه می نماید و با اطلاعات به دست آمده از اتومبیل هایش، در روندی آهسته اما پیوسته به بهبود الگوریتم های هوش مصنوعی مورد استفاده می پردازد. چنین کاری نیز در نقطه عکس ماهیت همیشگی اپل خواهد بود که ترجیح می دهد درست در همان لحظه عرضه، محصولی بی نقص به دست مشتریان برساند. البته اگر اپل تصمیم بگیرد تا پیش از سال 2024 میلادی، اتومبیل هایش را میلیون ها کیلومتر در جاده ها به حرکت درآورد و به جمع آوری داده بپردازد، این شرایط نیز تغییر خواهد نمود.

چه کسانی اتومبیل اپل را می خرند؟

بنابر گزارش رویترز، اپل می خواهد یک اتومبیل برای مصرف نمایندگان بسازد. به همین دلیل نیز، رویکرد اپل مشابه تسلا و متفاوت با ویمو و اوبر است که می خواهند سرویس های تاکسی خودران بسازند.

اما فروش مستقیم محصول به مصرف نمایندگان این سوال را پیش می آورد: قیمت اتومبیل چقدر خواهد بود؟ بهترین بنچمارکی که اکنون در اختیار داریم، اتومبیل های الکتریکی تسلا با پشتیبانی از ناوبری اتوماتیک هستند که چیزی بین 35 هزار الی 120 هزار دلار قیمت گذاری شده اند. اما درحالی که تسلا به صورت خالص رویکرد استفاده از بینایی کامپیوتری را در پیش گرفته و صرفا بر یادگیری عمیق و استفاده اندک از سنسورها و رادار جلویی متکی است، اپل می خواهد در اتومبیل های خودران خود از فناری لایدار استفاده کند.

بنابر تخمین هایی که در سال 2017 زده شدند، استفاده از لایدار در اتومبیل های خودران هزینه ای بین 8 هزار الی 85 هزار دلار به وجود می آورد و هر اتومبیل خودران باید به چندین سنسور لایدار مجهز باشد که همین موضوع، هزینه را گاهی تا سه برابر افزایش می دهد. این موضوع شاید اپل را به تجدید نظر در برنامه هایش ترغیب نموده و منجر به ورود این شرکت به بازار سرویس های هم سفری آنلاین و خودران گردد.

اما صنعت دارد به سرعت دگرگون می گردد. اکنون لایدارهای 100 دلاری و 500 دلاری را شاهد هستیم و اپل هم اسکنرهای لایدار مخصوص به خودش را ساخته که شاهد استفاده از آن ها در دیوایس های آیفون 12 و آیپد پرو بوده ایم. در اتومبیل های خودران نیز اپل از لایدار خودش استفاده کرد و به همکاری با دیگر فراورینمایندگان خواهد پرداخت. بنابراین از نظر مصرف نمایندگان، قیمت اتومبیل اپل احتمالا بیشتر از اتومبیل های تسلا باشد. اما تا سال 2024 میلادی، هزینه های سخت افزاری ممکن است آنقدر کاهش یابند که عملا تفاوت محسوسی میان هزینه ساخت اتومبیل های تسلا و اتومبیل های اپل وجود نداشته باشد.

بی خیال شدن کنترل کامل؟

بنابر گزارش رویتزر، اپل می خواهد فراوری اتومبیلش را برون سپاری کند و چنین کاری در تناقض با تمایل همیشگی اپل به داشتن کنترل کامل بر محصولاتش به حساب می آید. اپل سخت افزار، سیستم عامل و فروشگاه های موجود در موبایل ها، ساعت های هوشمند و کامپیوترهای خود را کاملا کنترل می نماید.

اما گرچه اپل در مدیریت کارخانه ها و زنجیره های تامین پیچیده چندین دهه تجربه دارد، ساخت اتومبیل چالشی کاملا متفاوت خواهد بود و به همین خاطر است که اپل باید به همکاری با دیگر فراورینمایندگان اتومبیل بپردازد. یک راه جایگزین برای اپل این خواهد بود که یک کمپانی فراورینماینده اتومبیل را به صورت کامل بخرد. با دسترسی به متعلقات شناوری که ارزشی بیش از 200 میلیارد دلار دارند، اپل می تواند به آسانی یکی از برجسته ترین فراورینمایندگان اتومبیل در دنیا مانند جنرال موتورز یا فولکس واگن را بخرد و در ابعاد وسیع به فراوری اتومبیل خود بپردازد.

آینده اتومبیل خودران اپل

اپل در تمام تاریخچه اش، مثالی برجسته از طراحی محصول چشم نواز، پرفورمنس سطح بالا، مقاومت (و قیمت گذاری کمرشکن) بوده است. اما همین تاریخچه پر از عملکرد بی نقص، انتظارات از اپل را نیز بالا برده است. درحالی که مشتریان به دیگر کمپانی ها اجازه اشتباه کردن و احیا شدن را می دهند، انتظار دارند اپل کاملا بی ایراد باشد. و درحالی که این مقاله را می نویسیم، برای توصیف تکنولوژی اتومبیل های خودران می توان از هر عبارتی به جز بی نقص استفاده کرد.

احتمالا به همین خاطر باشد که اپل تا به امروز درباره برنامه هایش سکوت اختیار نموده و تمام اطلاعاتی که راجع به پروژه اتومبیل های شخصی آن می دانیم، براساس گزارش منابع ناشناس به دست آمده اند. چنین رویکردی به اپل اجازه می دهد که دائما قادر به ایجاد تغییر در برنامه هایش باشد و از دور، صنعت را نظاره کند. صنعت اتومبیل های خودران با سرعتی بسیار بالا دگرگون می گردد و جای تعجب نخواهد داشت اگر آنچه در سال 2024 مشاهده خواهیم کرد، بسیار متفاوت با آنچه امروز می شنویم ظاهر گردد.

اما به صورت یقین می دانیم که اپل برنامه هایی جدی برای ساخت یک اتومبیل خودران دارد و ورودش به این بازار می تواند تاثیری شگرف بر آینده حمل و نقل و همینطور خود کمپانی بگذارد.