آمریکا رهبری دنیا را از دست می دهد؟ ، برنده و بازنده سیاسی کرونا - مجله بای بلاگ

به گزارش خبرنگاران به نقل از جهانی اقتصاد، مجله فارن افرز در مقاله ای تفصیلی به دولتمردان آمریکا هشدار داد که ایالات متحده در رقابت کرونایی با چین در حال از دست دادن موقعیت بین المللی خود است. کورت کمبل، دیپلمات پیشین و راش دوشی، مدیر مطالعات چین در موسسه بروکینگز در این یادداشت می نویسند: درحالی که آمریکا ناتوانی خود را در زمینه مدیریت جهانی بحران کرونا به وضوح نشان می دهد، چین درصدد است تا جای خالی آمریکا در رهبری جهان را پر کند. چینی ها در تبلیغات سیاسی شان پس از کنترل کووید-19 در ووهان دائما بی کفایتی و بی مسوولیتی نخبگان سیاسی در واشنگتن را برجسته می نمایند.

شاید حق با آنها باشد؛ چراکه آمریکا در هفته های اخیر آشکارا نشان داده است که به دلیل کمبودهای بهداشتی و پزشکی نمی تواند احتیاجهای داخلی را برطرف و رجوع کند چه برسد به اینکه به یاری کشورهای دیگر بیاید. علاوه بر این ایالات متحده در دوره ترامپ توان هماهنگ سازی متحدان بین المللی خود را برای مبارزه با این بیماری کشنده ندارد؛ درحالی که در جریان بحران ابولا در سال 2014 و 2015، ایالات متحده ده ها کشور را هماهنگ و رهبری کرد تا این بیماری را مهار نمایند. از طرف دیگر بیماری همه گیر کرونا غرایز ترامپ را تشدید نموده و همین موجب شده است تنهایی رئیس جمهور آمریکا در جهان در معرض دید همگان قرار گیرد.

• برنده و بازنده سیاسی کرونا

با قرنطینه شدن صدها میلیون نفر در گوشه گوشه جهان، این بیماری پاندمی، به واقع به یک رویداد جهانی تبدیل شده است. گرچه پیغامدهای ژئوپلیتیک در وهله دوم نسبت به پیغامدهای بهداشتی و سلامت افراد قرار می گیرد، اما این تحولات در درازمدت دارای نتایج مهمی خواهد بود، به ویژه وقتی پای ایالات متحده در میان باشد. کورت کمبل، دیپلمات پیشین ایالات متحده آمریکا و راش دوشی مدیر و کارشناس بروکینگز در حوزه مسائل چین در مجله فارن افرز نوشتند: نظم جهانی تمایل دارد در ابتدا به تدریج و سپس به یکباره تغییر کند. در سال 1956، یک مداخله دردسرساز در سوئز، موجب فروپاشی قدرت انگلستان شد و خاتمه سلطنت انگلستان به عنوان یک ابرقدرت جهانی رقم خورد. امروزه، سیاست گذاران آمریکا باید بدانند که اگر ایالات متحده برای رسیدن به آن لحظه کاری نکند، پاندمی ویروس کرونا می تواند لحظه سوئز ایالات متحده باشد. اکنون بر همگان واضح است که واکنش اولیه دو حزب در واشنگتن یک پاسخ سرهم بندی شده بوده است. اقدامات اشتباه توسط نهادهای کلیدی، از کاخ سفید تا وزارت امنیت داخلی و حتی مرکز کنترل بیماری های واگیر، اعتماد عمومی را به صلاحیت حکمرانی ایالات متحده تضعیف نموده است.

اظهارات عمومی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، چه از داخل اتاق بیضی شکل در نظر بگیریم، چه توییت های صبحگاهی اش باشد، در گسترش عدم اعتماد عمومی و ایجاد سردرگمی نقش مهمی ایفا نموده است. همزمان هر دو بخش دولتی و خصوصی آمادگی لازم خود را برای فراوری و توزیع ابزارهای آزمایش و پاسخ آزمایش نشان ندادند. در سطح بین المللی، بیماری همه گیر غرایز ترامپ را تشدید نموده و همین موجب شده است تا ناتوانی و تنهایی دونالد ترامپ در رهبری جهان، در معرض دید همگان قرار بگیرد.شرایط ایالات متحده به عنوان رهبر جهانی طی هفت دهه گذشته نه تنها از ثروت و قدرت، بلکه به همان اندازه از مشروعیت داخلی دولت ایالات متحده، توزیع کالاهای جهانی و توانایی و تمایل آمریکا به حل و پاسخ مناسب به بحران ها سرچشمه می گیرد. حالا این بیماری پاندمی این سه فاکتور اساسی ایالات متحده برای رهبری جهانی را به بوته آزمایش سپرده است. تا به امروز واشنگتن در این آزمون مردود شده است.

در جبهه مقابل پکن به سرعت و به طرز ماهرانه ای از اشتباهات ایالات متحده استفاده خواهد نمود و در این خلأ به وجود آمده، موقعیت خود را برای پر کردن جای خالی رهبری جهان تقویت خواهد نمود. این کشور در کوشش است تا برای سیستم خود حامیانی پیدا کند و به همین منظور یاری های خود را به دیگر کشورها روانه نموده است. این اقدام جسورانه چین نباید غلوآمیز دیده گردد. با این همه چین اشتباهات خود را داشته است، به ویژه زمانی که این کشور در مراحل اولیه این بیماری قصد سرپوش گذاشتن روی آن را داشت و با این رفتار خود به گسترش این بحران در سراسر جهان یاری کرد. با این حال چین به نیکی می داند اگر به عنوان رهبر جهان دیده گردد و آمریکا نیز تمایلی به رهبر جهان نداشته باشد، این درک در جهان به وجود خواهد آمد که پکن به طور اساسی جای آمریکا را در جهان تغییر داده و رقابت در قرن 21 را از آن خود نموده است.

• اشتباهاتی که صورت گرفتند

در پی وقوع شیوع ویروس خانمان سوز که حالا به عنوان بیماری کووید-19 شناخته می گردد، اشتباهات چین بر صندلی این کشور در جهان تاثیر خواهد گذاشت. این ویروس برای نخستین بار در نوامبر سال 2019 در شهر ووهان چین دیده شد اما مقامات چینی چند ماه آن را پنهان و حتی پزشکانی که آن را در مراحل اولیه بیماری گزارش نموده بودند، تنبیه کردند و موجب هدررفت زمان طلایی برای مهار این بیماری به مدت 5 هفته شدند و اجازه ندادند جامعه خود را برای مهار این بیماری آماده کند؛ همین طور در این مدت مقامات چین مانع سفر دیگران نشدند و تست همگانی از افراد مشکوک به این بیماری نیز گرفته نشد. حتی با آشکار شدن این بیماری، پکن اطلاعات را همچنان کنترل می کرد. در حالی که این کشور محدودیت های مسافرتی به ووهان در نظر گرفته بود اما میزان تلفات این بیماری و ارقام ناشی از مرگ و میر در این کشور را دستکاری کرد. از آنجا که این بحران در ماه ژانویه و فوریه بدتر شد، بعضی از ناظران گمان می کردند که صندلی چین کمونیست برای رهبری جهان تضعیف گردد.

این موضوع از سوی دکتر لی ونلیانگ که افشاگر این بیماری بود و خود نیز بعدا به دلیل بیماری کووید-19 فوت کرد، چرنوبیل چینی خوانده شد و بعضی او را با مرد ایستاده در مقابل تانک در میدان تیان آن من مقایسه کردند. این در حالی است که چین در اوایل مارس پیروزی خود بر این بیماری را خاطرنشان کرد. قرنطینه سنگین، ممنوعیت سفر و تعطیلی عمده فعالیت های روزانه در سراسر چین، اعتبار از دست رفته چین را تا حدی به این کشور بازگرداند.

گزارش هایی که از میزان ابتلا و مرگ و میر ارائه می شد، فرایند نزولی پیدا کرد و در حالی که در ماه فوریه روزانه صدها کشته ثبت می شد در اواسط ماه مارس این آمار تک رقمی شد. همچنین در یک واکنش شگفت انگیز، شی جین پینگ، رهبر چین که در هفته های اولیه این بیماری سکوت پیشه نموده بود، خود را در مرکز اقدامات و واکنش ها به این بیماری قرار داد.

او در این ماه به شخصه از ووهان ملاقات کرد. به رغم اینکه هنوز زندگی عادی به چین بازنگشته است (و سوالات همچنان در خصوص صحت اطلاعات این کشور وجود دارد)، چین در کوشش است تا این نشانه های اولیه موفقیت را به رویایی عظیم تبدیل کند و نقش خود را در بهبود آینده جهان پس از برطرف این بیماری، به رغم سوءمدیریت های اولیه، برجسته سازد. پکن به انحای گوناگون میخواهد این موفقیت را در بوق و کرنا کند و برای این پیروزی خود مخاطبان زیادی به دست آورد. مهم ترین بخش روایتی که چین از مبارزه با این بیماری داشته، موفقیت های این کشور بوده است.

مجموعه ای از مقالات، توییت ها و پیغام های دولتی به زبان های گوناگون در حال برجسته کردن موفقیت های چین و جار زدن شیوه های چینی برای مهار این بیماری است. ژائو لی جیان، سخنگوی وزارت خارجه چین اخیرا اظهار نموده است که قدرت، کارآیی و سرعت چین در مبارزه با این بیماری موجب تحسین همگان شده است.

وی اضافه نمود: چین استاندارد جدیدی برای مهار این بیماری همه گیر به وجود آورد.

مقامات مرکزی کنترل سختی بر انتشار اطلاعات داشتند و روایات متناقض را کنترل کردند. این در حالی است که پیغام های چین برای موفقیت های به دست آمده اش، درست در نقطه مقابل کوشش های کشورهای غربی، به ویژه ایالات متحده برای مبارزه با این بیماری است: شکست ایالات متحده در فراوری مکفی برای کیت های آزمایشی، حکایت از این دارد که آمریکا فقط در مقیاس اندکی توانسته است از مردم آزمایش بگیرد یا اینکه زیرساخت های دولت ترامپ برای مهار این بیماری ناکافی بوده است. پکن از روایت های موجود علیه آمریکا در رسانه های خود استفاده نموده و به مخاطبان جهانی خود فزونی چین در مبارزه با این بیماری را گوشزد می نماید و خبرگزاری دولتی چین، شینهوا، انتقادها علیه آمریکا را با عناوینی همچون بی مسوولیتی و بی کفایتی نخبگان سیاسی در واشنگتن برجسته می سازد. در این میان حتی مقامات چینی، به رغم شواهد متعددی که علیه این کشور وجود دارد، اصرار دارند که ویروس کرونا در ابتدا در چین دیده نشده است و کوشش می نمایند اینگونه سرزنش ها را علیه این کشور در برابر این بیماری پاندمی کاهش دهند. کوشش چین برای انتشار این دیدگاه، با استفاده از شیوه روسی است که به روش ضداطلاعات موسوم است و وزارت خارجه به وسیله دیپلمات هایش آمریکا را متهم می نماید که این بیماری توسط ارتش آمریکا در ووهان منتشر شده است. البته این اقدامات چین همراه با اخراج خبرنگاران چینی از آمریکا همراه شد که قصد داشتند تا مانع آسیب رسیدن به موقعیت رهبری چین در جهان شوند.

• چین می سازد، جهان استفاده می نماید

شی پی برده است که تهیه و ارائه کالاهای جهانی می تواند قدرت چین برای رهبری در جهان را صیقل دهد و به آن اعتبار دوباره ببخشد. رئیس جمهوری چین طی چندین سال گذشته، امور خارجی چین را به جلو هل داده است تا رهبری چین و اصلاح حکمرانی این کشور را به جهانیان گوشزد کند و حالا ویروس کرونا این فرصت را برای چین فراهم نموده است تا این تئوری را به عمل نزدیک نمایند. در این راستا چین با نمایش یاری های مادی از جمله تحویل دستکش، دستگاه تنفس و دارو، توانسته این مرحله را به خوبی پیش ببرد. این در حالی است که در شروع بحران چین مقدار زیادی از این محصولات را خود وارد یا فراوریات خود را صرف بیماران داخلی می کرد. اما حالا این کشور به موقعیتی رسیده است که آن را به دیگر کشورها صادر می نماید.

زمانی که هیچ کشوری از اروپا نبود که بتواند به خواسته های ایتالیا در باب کمبود دارو و تجهیزات پاسخ دهد، چین آشکارا متعهد شد که 1000 دستگاه ونتیلاتور (دستگاه اکسیژن)، 2 میلیون ماسک، 100 هزار دستگاه تنفس و 20 هزار لباس مخصوص محافظتی و 5 هزار کیت آزمایش به این کشور بفرستد. چین همچنین تیم پزشکی خود را روانه دیگر کشورها کرد و 250 هزار ماسک به ایران و بعضی تجهیزاتش را به صربستانی فرستاد که رئیس جمهور کشورش همبستگی با اروپا را یک افسانه خوانده و گفته بود تنها کشوری که می تواند به ما یاری کند، چین است. جک ما، موسس شرکت علی بابا نیز قول داده است تا کیت های آزمایش و ماسک های بیشتری به آمریکا بفرستد و همزمان نیز قول ارائه 20 هزار کیت و 100 هزار ماسک را به 54 کشور آفریقایی داده است.

یاری های مادی پکن، این واقعیت ساده را برجسته می سازد که بخش عمده ای از جهان برای مبارزه با ویروس کرونا به محصولات چینی وابسته است. این کشور پیش تر فراورینماینده عمده ماسک های جراحی بود و حالا صنایع که مانند زمان جنگ ها دست به فراوری می زنند، فراوری ماسک را ده برابر افزایش داده و با این ظرفیت فرصت استفاده جهانی از ماسک فراوریی چین را فراهم نموده اند. چین همچنین ماسک های N95 را هم فراوری می نماید که برای کارکنان پزشکی از اهمیت حیاتی برخوردار است.

پکن صنایع را مجبور نموده است تا این محصول را فراوری نمایند و آن را به طور مستقیم در اختیار دولت قرار دهند و به این طریق یک ابزار پزشکی دیگر به ابزاری برای توسعه سیاست خارجی چین بدل می گردد. در همین حال، آنتی بیوتیک ها برای بیماری کووید-19 بسیار حائز اهمیت است، چین بیشتر قریب به اتفاق مواد لازم برای فراوری این نوع داروها را فراوری می نماید. یاری های مادی پکن این واقعیت را تقویت می نماید که بخش عمده ای از جهان برای مبارزه با ویروس کرونا به این کشور وابسته است.

در مقابل ایالات متحده، حتی به دلیل کمبودهایش نمی تواند احتیاجهای خود را برطرف و رجوع کند و تنها توانسته است به مناطق بسیار پرخطر یاری های خود را ارائه کند. این تصویر ترسناک است: این باور وجود دارد که ذخایر استراتژیک ملی ایالات متحده و ذخایر ملی تجهیزات دارویی به گونه ای است که تنها برای یک درصد ماسک و دستگاه تنفس مصنوعی و شاید 10 درصد ونتیلاتور برای مهار بیماری های پاندمی وجود داشته باشد.

این در حالی است که مابقی کمبودهای آمریکا باید از چین وارد گردد. به همین ترتیب، سهم چین در بازار آنتی بیوتیک های ایالات متحده بیش از 95 درصد است، بیشتر ترکیبات این دارو، در داخل آمریکا قابل فراوری نیست.

اگرچه واشنگتن در شروع بحران به چین و دیگران یاری کرد اما با افزایش احتیاجهایش اکنون کمتر می تواند چنین کاری انجام دهد. در مقابل پکن، دقیقا زمانی که احتیاجهای جهانی افزایش پیدا نموده است، می تواند نقش خود را برای یاری ها توسعه دهد. با این وجود، پاسخ به بحران فقط مربوط به کالاهای مادی نیست. در جریان بحران ابولا در سال 2014 و 2015، ایالات متحده ده ها کشور را هماهنگ و رهبری کرد تا این بیماری را مهار نمایند تا مانع گسترش این بیماری گردد. دولت ترامپ تا به امروز از کوشش های مشابه برای رهبری جهان در مبارزه با ویروس کرونا دریغ نموده است.

حتی در این زمینه فقدان هماهنگی با متحدان دیده می گردد. برای مثال، واشنگتن توجه چندانی به متحدان اروپایی خود، پیش از اعمال ممنوعیت سفر از اروپا نکرد. در مقابل، چین یک کارزار دیپلماتیک قوی برای خود فراهم آورده است و به وسیله ویدئوکنفرانس اطلاعات خود را با جهان به اشتراک گذاشت و درس هایی که از این بیماری گرفته بود را با جهان در میان گذاشت. مانند عمده دیپلماسی های چین، این کوشش ها به وسیله نهادهای حاضر در منطقه یا هیات های دیپلماتیک منطقه ای این کشور صورت می گیرد. این موارد شامل تماس هایی با کشورهای اروپای شرقی، به وسیله مکانیزم 17 + 1، یا دبیرخانه سازمان همکاری شانگهای، با 10 ایالت جزایر اقیانوس آرام و سایر گروه ها در سراسر آفریقا، اروپا و آسیا است. چین در کوشش است تا با چنین ابتکاراتی خود را بیش از پیش تبلیغ و مطرح کند. تقریبا هر داستانی که در صفحات اول چین دیده می گردد، چیزی جز کوشش های این کشور برای ارائه یاری هایش نیست.

• چگونه رهبری کنیم؟

مهم ترین سرمایه چین برای رهبری جهان، رودررو شدن با ویروس کرونا است که به طرز عجیبی گسترده شده است و عدم کفایت آمریکا در مواجهه با این بیماری چین را به سمت رهبری جهان سوق می دهد. بنابراین موفقیت چین به همان اندازه که به کوشش های این کشور بستگی دارد، به اینکه در واشنگتن چه رخدادهایی در حال وقوع بوده نیز وابسته است. در بحران جاری، واشنگتن می تواند همچنان به آنچه از او به عنوان یک رهبر انتظار می رود، عمل کند: اداره مساله در داخل کشور و تهیه وسایل مورد احتیاج در جهان. این دو مورد یک واکنش مناسب برای حل این بحران و حفظ رهبری آمریکا در جهان به حساب می آید.

اولین آن، یعنی مانع شیوع این بیماری در داخل کشور شدن، یک اقدام اضطراری و حیاتی به حساب می آید اما نحوه اداره این بیماری در داخل آمریکا، دارای پیغامدهای ژئوپولیتیک است و می تواند نقش مهمی در عدم اعتماد یا بازگرداندن اعتماد به آمریکا ایفا نماید. برای مثال اگر دولت فدرال، بلافاصله از فراوری ماسک و دستگاه تنفس و اکسیژن در داخل حمایت و مانند فراوری در زمان جنگ رفتار کند، این می تواند هم جان آمریکایی ها را نجات دهد و هم یاریی به سایر کشورهای جهان گردد.

در حالی که ایالات متحده در شرایط فعلی قادر به تامین احتیاجهای خود برای مهار این بیماری پاندمی نیست، اما می تواند در بیوتکنولوژی و یافتن واکسن نقش مهمی ایفا نماید. دولت آمریکا می تواند با ارائه مشوق ها به آزمایشگاه ها و شرکت های آمریکایی در فراوری داروها یاری شایانی کند. برای اینکه کوشش ها برای فراوری دارو و واکسن این بیماری احتیاج به سرمایه گذاری های سرسام آور دارد و تنها هزینه های سخاوتمندانه دولت می تواند این فرایند را بهبود بخشیده یا تسهیل کند.

البته با وجود سوءمدیریت واشنگتن، ایالات و دولت های محلی، دانشگاه ها و سازمان مذهبی و غیرانتفاعی منتظر اقدام دولت فدرال نمی نشینند و خود راسا اقداماتی را برای کشف واکسن یا دارو انجام می دهند و حتی ممکن است در بهترین سناریوی ممکن، واکسن آن زودتر از موعد فراوری و تهیه گردد. با این وجود حتی اگر واشنگتن فقط روی احتیاجهای داخلی متمرکز گردد، نباید از واکنش هماهنگ جهانی غافل گردد. فقط رهبری قدرتمند می تواند مسائل هماهنگی جهانی در رابطه با محدودیت سفر، اشتراک اطلاعات و گردش کالاهای مهم را حل و فصل کند.

ایالات متحده برای دهه ها موفقیت خود را در زمینه اینگونه رهبری کردن نشان داده است و باید ادامه نیز داشته باشد. این رهبری احتیاجمند هماهنگی با چین است و بحران کرونا نباید روایتگر جنگی باشد که چه کسی بهتر توانسته پاسخ مناسب دهد. تا به امروز عواید حاصل از متهم کردن دو کشور از ریشه این بیماری اندک بوده است. هر چند که به رغم پروپاگاندای وسیع پکن، کشورها خاستگاه این بیماری را در چین می دانند. در حالی که چین، آمریکا را متهم به نشر این بیماری در چین می نماید، واشنگتن نیز باید پاسخ مناسب به این اتهامات بدهد اما نباید چین را در مرکز سیبل اتهامات قرار دهد. خاتمه، ویروس کرونا می تواند زنگ بیدارباش باشد و باعث تحقق پیشرفت در سایر چالش های جهانی که احتیاج به همکاری چینی ها و آمریکایی ها دارد، گردد.

adeliasafar.com: سفرهای ادلیا: ارزانترین تورهای مسافرتی اروپایی، آسیایی و کانادا را از ما بخواهید.

dorezamin.com: دور زمین: سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده!