خبرنگاران سرمایه اجتماعی شاه کلید آنالیز نابسامانی ها یا فرصت ها است
به گزارش مجله بای بلاگ، شیراز- خبرنگاران- مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: سرمایه اجتماعی همچون شاه کلیدی برای آنالیز نابسامانی ها و ناهنجاری ها یا توفیقات و فرصت های جامعه به شمار می رود.
سید ضیاء هاشمی، که چهارشنبه در نشستی با موضوع سرمایه اجتماعی و چشم انداز تغییرات آن در ایران در دانشگاه شیراز سخن می گفت، از سرمایه اجتماعی با عنوان مفهومی نوبنیاد در دانش اجتماعی ایران یاد کرد و اضافه نمود: با وجود مطالعات بسیاری که در این زمینه انجام شده، این مفهوم همچنان گنگ و مبهم است و بار معنایی گوناگونی همچون حسن نیت، اعتماد، همگرایی اجتماعی، همبستگی اجتماعی، ناهنجاری اجتماعی، شبکه روابط اجتماعی، ساختار اجتماعی و... دارد.
این استاد دانشگاه جامعه مدرن را جامعه ای سیال خواند که تنها عنصر ثابت آن تغییر است و گفت: در جامعه مدرن با واگرایی مستمر روبرو هستیم و بخش زیادی از انسان ها با هم بیگانه اند و قرار است در عین حال، احتیاجهای متقابل هم را رفع نمایند؛ بنابراین باید پیوندهایی شکل گیرد که همانند آن در جامعه سنتی یا خویشاوندی وجود نداشته است.
سرمایه اجتماعی از هم گسستگی جامعه مدرن را ترمیم می نماید
هاشمی ابراز داشت: مدرنیته باعث تضعیف پیوند سنتی، واگرایی ها و تنش ها، چالش و تلاطم می شود و این تلاطم گسست ایجاد می نماید؛ از همین رو جامعه مدرن در معرض تفاوت هنجاری واقع شده است و آنچه این جامعه را به هم گره می زند، سرمایه اجتماعی است نه فقط وجدان جمعی و اشتراکات خانوادگی.
پژوهشگر حوزه جامعه شناسی با بیان اینکه نبود سرمایه اجتماعی موجب هراس از آینده می شود، اظهار کرد: این موضوع در همه جوامع به اشکال مختلف وجود دارد و سرمایه اجتماعی مرهم درد دل ماست و زمینه همنوایی را ایجاد می نماید و چنانچه نباشد جامعه را در معرض چالش قرار می دهد.
وی با اشاره به انواع گوناگون سرمایه اجتماعی ازجمله سرمایه اجتماعی درون گروهی،سرمایه اجتماعی بین گروهی و سرمایه اجتماعی اتصالی، به اهمیت و ضرورت وجود پیوندهای اجتماعی در جامعه تاکید نمود.
هاشمی ابراز داشت: سرمایه اجتماعی می تواند حمایت مورد احتیاج جامعه را تامین کند، براین اساس چنانچه سرمایه اجتماعی در جامعه ای رو به فرسایش گذارد، افراد دچار افسردگی و بی رغبتی می شوند، هیجان ندارند و فردگرایی افراطی ناشی از چنین وضعیتی خواهد بود.
مشارکت در اجتماع محلی و پیوندهای آن هویت بخش است
این پژوهشگر اجتماعی مشارکت در اجتماع محلی و پیوندهای آن را هویت بخش خواند و ادامه داد: براساس همین مشارکت کنشگری در موقعیت های اجتماعی مطرح می شود و محصول آن احساس اعتماد و امنیت است، بنابراین سرمایه اجتماعی سبب می شود که فرد از نظر اجتماعی از غنایی برخوردار شود که بتواند در جامعه نقش آفرینی کند.
هاشمی اضافه نمود: سرمایه اجتماعی باعث پیوندهای دولتی و خانوادگی می شود، فردی که سرمایه اجتماعی بالایی دارد خودباخته نیست، همین موضوع در سطح ملی و سطوح دیگر هم مطرح است؛ از همین رو است که سرمایه اجتماعی لزوما به ویژگی های فردی وابسته نیست بلکه در قالب گروه نیز تعریف می شود و تعلق به یک گروه، سازمان، کشور یا مجموعه برای فرد هویت به ارمغان می آورد.
در جامعه ایران انصاف و بینش وجود دارد
هاشمی اظهار کرد: سال هاست که در ایران با چالش فرسایش سرمایه اجتماعی به عنوان یک معضل روبرویم؛ اما چنین نیست که جامعه دچار انهدام و فروپاشی شده باشد و نمی توانیم به صورت قاطع بگوییم سرمایه اجتماعی نداریم.
استاد گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران گفت: نگوییم این جامعه بدبین و خسته و مایوس است، جامعه برخورد دیده و بازخورد نشان داده است. جامعه ایران قاضی غیرمنصفی نیست و در آن انصاف و بینش وجود دارد و طبیعی است که در واکنش های اجتماعی فراز و نشیب های منطقی داشته باشد.
هاشمی اضافه نمود: بدین ترتیب مشکل سرمایه اجتماعی به گونه ای نیست که سرمایه اجتماعی در آن صفر شده باشد، بلکه در مقاطعی رو به افول رفته و در مقاطعی دیگر همچون بعضی انتخابات ها افزایش یافته است.
وی از چالش های مالی، اجتماعی، سیاسی و چالش های فناورانه باعنوان معضلات سرمایه اجتماعی در ایران یاد کرد.
این عضو هیات علمی دانشگاه، ضعیف شدن سرمایه اجتماعی را موجب انفعال و بی تفاوتی شهروندان و نخبگان دانست و گفت: این موضوع منفعت طلبی شخصی، بی اعتمادی در جامعه، ایجاد حس نابرابری در شهروندان و کاهش آستانه تحمل آنان را به همراه دارد.
هاشمی اظهار کرد: در مقاطع مختلف دیده ایم در شرایط سخت اتفاقات خوبی اتفاق افتاده است؛ از همین رو باید گفت جامعه ایران ظرفیت های بسیاری دارد و می تواند افق های روشنی پیش رو داشته باشد.
این نشست به دعوت انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها شاخه استان فارس برگزار گردید.
منبع: ایرناتور فرانسه: تور فرانسه ارزان | تور فرانسه قیمت، تور پاریس، تور پاییز را همراه ما تجربه کنید.
گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت را زا ما بخواهید.