چرا در چهارشنبه سوری آتش روشن می کنیم؟ - مجله بای بلاگ

این جشن باستانی در حقیقت نماد خداحافظی با رنج و سختی های سالی است که پشت سر گذاشته ایم. در عین حال، با برگزاری این جشن نوید سالی خوش و پر از برکت و سلامتی را به یکدیگر می دهیم.

اما چهارشنبه سوری چه وقت از سال است؟ این جشن در آخرین سه شنبه سال با انجام مراسم مختلف و جالبی برگزار می گردد. در ادامه شما را با تاریخچه چهارشنبه سوری و آداب و رسوم این آیین باستانی بیشتر آشنا خواهیم کرد.

تاریخچه چهارشنبه سوری

همان طور که می دانید مراسم چهارشنبه سوری با برپایی آتش برگزار می گردد؛ علت این امر صندلی ویژه ی آتش در میان ایرانیان باستان بوده است. در طول تاریخ آتش ارزش و اهمیت بالایی در میان ایرانیان داشته است. آتش مظهر پاکی، سلامت و روشنایی است. در این روز مردم با برافروختن آتش بدی ها، بیماری ها و زشتی ها را از بین می برند. واژه سور که در چهارشنبه سوری به چشم می خورد هم به معنای شادمانی و سرور است.

پیش از ورود اعراب و اسلام به ایران، مردم ایران باستان پنج روز آخر سال و پنج روز ابتدای سال جدید را به روشن کردن آتش اختصاص می دادند. جالب است بدانید که علت روشن کردن آتش در این روزها و در ایران باستان به دفع بیماری و بلا ارتباطی نداشته است؛ بلکه ایرانیان معتقد بودند ارواح نیاکان شان در این روزها به بازماندگان خود سر می زنند و چند روزی را در کنار آن ها هستند.

پس از ورود اعراب به ایران، این مراسم کمی تغییر پیدا کرد و با نام چهارشنبه سوری مرسوم شد. علت انتخاب روز چهارشنبه برای این جشن این بود که اعراب روز چهارشنبه را نحس و شوم می دانستند؛ بنابراین با روشن کردن آتش نحسی آن را از بین می بردند.

این گونه بود که از آن موقع تا کنون مردم با افروختن آتش در آخرین سه شنبه شب سال، زشتی ها و پلیدی های سال قبل را از بین می بردند تا جای خود را به سلامتی و شادی بدهند.

آداب و رسوم و مراسم چهارشنبه سوری

مراسم چهارشنبه سوری در شهرهای مختلف کشورمان به شکل های مختلفی برگزار می گردد. خوب است بدانید که چهارشنبه سوری چیزی بیشتر از پریدن از روی بوته های آتش است. این جشن دارای آداب و رسوم مختلفی است که شاید تا به حال حتی نام آن ها را هم نشنیده باشید یا از نزدیک شاهد برگزاری آن ها نبوده باشید.

یکی از رایج ترین مراسم چهارشنبه سوری که در بیشتر شهرها و روستاها برگزار می گردد، بوته افروزی است. در این مراسم خانواده ها و دوستان دور هم جمع می شوند و یک یا چند بوته در حیاط یا پشت بام خانه خود آتش می زنند. سپس به صورت تک نفره یا دو نفره از روی آتش می پرند و شعر زردی من از تو، سرخی تو از من را می خوانند. این جمله معنا و مفهوم جالبی دارد. مردم با پریدن از روی آتش زردی ناشی از رنج و بیماری سال قبل را به آتش می سپارند و سرخیِ شادی و سلامتی را از آن هدیه می گیرند.

قاشق زنی یکی دیگر از مراسم جالب این جشن باستانی است. در این مراسم مردم با لباس مبدل که اغلب چادر است به سراغ خانه های ساکنین محله خود می فرایند. هرکدام از آن ها یک قاشق و یک کاسه فلزی در دست دارند و با کوبیدن قاشق به کاسه و بدون زدن هیچ حرفی از صاحب خانه درخواست خوراکی می نمایند. معمولا این خوراکی ها شامل شکلات، آجیل یا میوه هستند. قاشق زنی را عموما دخترخانم ها و زنانی که حاجت یا آرزویی دارند، انجام می دهند. اما گاهی آقایان هم از سر شوخی چادر به سر می نمایند و به درب خانه ها می فرایند.

شاید تا به حال نام فال گوش نشینی در چهارشنبه سوری به گوش تان نخورده باشد. در این مراسم دختران جوان و زنان پس از نیت کردن به کوچه و خیابان می فرایند و به صحبت های رهگذران گوش می دهند. اگر حرف های خوب و شادمان نماینده ای از مردم بشنوند، به این معنا است که به مراد دل خود می رسند. اما اگر حرف هایی که از رهگذران می شنوند، تلخ و غم انگیز باشد، از رسیدن به آرزوهای خود ناامید می شوند.

از دیگر مراسم چهارشنبه سوری می توان به کوزه شکنی اشاره نمود که یکی از سنت های مردم خراسان جنوبی به شمار می رود. در این مراسم زغال، نمک و سکه را داخل کوزه می اندازند. هرکدام از این ها معنا و مفهوم خاصی دارند؛ زغال نشانه سیاه بختی، نمک نشانه شوری چشم و سکه نشانه رزق و روزی زیاد است. سپس این کوزه را به همراه محتویاتش به دور سر اعضای خانواده می چرخانند. در این هنگام خانم خانه کوزه را به داخل کوچه می اندازد. مردم معتقدند شکستن کوزه باعث می گردد سیاه بختی، بیماری و بلا از خانه دور گردد.

مراسم شال اندازی یکی دیگر از سنت های جالب چهارشنبه سوری است که با گذشت سال ها هنوز هم در بعضی از شهرها و روستاهای کشورمان انجام می گردد. در این مراسم معمولا جوانان چند شال یا دستمال را به هم گره می زنند و به داخل خانه همسایه ها و اهالی محل می اندازند. صاحب خانه مقداری آجیل، شیرینی یا پول به عنوان هدیه داخل شال می گذارد. معمولا جوانان چند عدد گل هم داخل شال قرار می دهند.

چهارشنبه سوری در دنیای مدرن امروز

آیین های قدیمی و باستانی چهارشنبه سوری هنوز هم پابرجا هستند، اما مانند گذشته در همه نقاط کشورمان اجرا نمی شوند. امروزه مراسم جدید جایگزین سنت های قدیمی شده اند. در حقیقت می توان گفت جشن چهارشنبه سوری در دنیای مدرن رنگ دیگری به خود گرفته است و استفاده از مواد آتش زا، ترقه ها و فشفشه ها جایگزین رسوم قدیمی شده اند.

با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال به هرگوشه از شهر که چشم می اندازید، چراغ ها و جرقه های آتش را می بینید که علاوه بر ایجاد ترس و وحشت خسارات جانی و اقتصادی زیادی هم به جا می گذارند.

چند حقیقت جالب از چهارشنبه سوری

• بخشی از آداب و رسوم چهارشنبه سوری به جشن هالووین شباهت دارد. برای مثال، مردم در مراسم قاشق زنی با لباس مبدل و با در دست داشتن کاسه و قاشق فلزی به درب خانه ها می فرایند و درخواست خوراکی می نمایند. این، مشابه همان کاری است که بچه ها در جشن هالووین انجام می دهند و با پوشیدن لباس های مبدل و ترسناک به خانه ها می فرایند و از صاحب خانه درخواست آب نبات و شکلات می نمایند.
• جالب است بدانید که مراسم شال اندازی در چهارشنبه سوری نوعی مراسم خواستگاری هم به شمار می رود.
• زمانی که یکی از افراد خانواده برای مدت طولانی بیمار باشد، خانم خانه در روز چهارشنبه سوری آش اَبو دَردا را درست می نماید تا بیمار به عنوان دارو آن را بخورد.
• در شهرهای مختلف غذاهای گوناگونی برای روز چهارشنبه سوری وجود دارد. اما پلو هفت رنگ، آش، آجیل و میوه های خشک از جمله خوراکی ها و غذاهای مرسوم این جشن هستند.

تور فرانسه: تور فرانسه ارزان | تور فرانسه قیمت، تور پاریس، تور پاییز را همراه ما تجربه کنید.

گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت را زا ما بخواهید.