بیماری نوروپاتی چیست؟ ، علائم و علل ایجاد این بیماری - مجله بای بلاگ

سمانه قهرمان پوری متخصص طب فیزیکی و توانبخشی و درمان غیر جراحی بیماری های عضلانی اسکلتی و ستون فقرات گفت: بعضی از بیماران مبتلا به سرطان، پس از درمان شیمی درمانی دچار گزگز یا احساس سرما و گرما، در دست ها و پا ها می شوند که ممکن است تا سال ها هم این احساس در آنها ادامه داشته باشد و باعث ناراحتی بیماران و کاهش کیفیت زندگی گردد.

قهرمان پوری اضافه نمود: این احساس ناخوشایند گزگز در اندام ها به علت آسیب رشته های عصب حسی انتهایی است که به آن نروپاتی ناشی از شیمی درمانی می گویند.

او ادامه داد: در بعضی از بیماران در حین شیمی درمانی این احساس ناخوشایند شروع می گردد، ولی در بعضی دیگر از بیماران چند ماه پس از خاتمه شیمی درمانی به تدریج نروپاتی شروع می گردد.

قهرمان پوری گفت: به طور کلی به آسیب عصب محیطی در اندام ها یا اختلال عملکرد آنها به علت مصرف دارو های شیمی درمانی، نروپاتی ناشی از کموتراپی گفته می گردد که اغلب در 30 تا 40 درصد افراد تحت درمان شیمی درمانی رخ می دهد والبته در مواردی نیز علی رغم شیمی درمانی چنین عارضه ای اصلا به وجود نمی آید.

او گفت: نروپاتی ناشی از کموتراپی و میزان آسیب عصب علل مختلفی بستگی دارد که از جمله این علل می توان سن بیمار، نوع داروی شیمی درمانی و دوز دارو، دفعات و مدت زمان دریافت دارو، بیماری های زمینه ای مثل دیابت که عصب محیطی بیمار را درگیر می نماید و استفاده همزمان از سایر دارو های آسیب رسان به بافت عصبی اشاره نمود.

این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اعلام کرد: پلاتینیوم (سیس پلاتین، کاربوپلاتین)، تاکسان ها (پاکلیتاکسل) وینکاآلکوئید ها (وین کریستین)، تالیدومید و Bortezomib از مورد استفاده ترین دارو های شیمی درمانی هستند که باعث نروپاتی عصب محیطی می شوند.

قهرمان پوری اضافه نمود: شروع علائم نروپاتی ناشی از شیمی درمانی می تواند تدریجی یا ناگهانی باشد ضمن اینکه نوع علائم بسته به نوع عصب درگیر، می تواند متفاوت باشد.

او گفت: در نروپاتی ناشی از شیمی درمانی، اعصاب حسی اغلب زودتر از اعصاب حرکتی گرفتار می شوند و بیمار در انتهای اندام های فوقانی و تحتانی، احساس ه ناخوشایندی مانند حس درد، بی حسی، سوزش، تیر کشیدن یا خنجر زدن، مور مور شدن، سرد شدن و لمس دردناک دارد.

قهرمان پوری در خصوص روش های تشخیصی نروپاتی ناشی از شیمی درمانی گفت: با تست نوار عصب و عضله می توان به مشخص نوع و میزان آسیب عصب یاری کرد، ولی ارتباط محکمی بین نوار عصب و عضله و علائم بیمار وجود ندارد. گاه قبل از شروع علائم، در بیماران بدون علامت، اختلال در نوار عصب و عضله دیده می گردد.

او ادامه داد: در بیمار مبتلا به نروپاتی شیمی درمانی حتما باید سایر علل نروپاتی برطرف گردد؛ بنابراین تست خون برای آنالیز عملکرد کلیه، کبد، تیروئید، قند خون، سطح ویتامین B12 و سطح سرمی مواد توکسیک و دارو ها و نیز آزمایش ادرار باید برای بیمار انجام گردد همچنین گاه برای رد سایر علل، به ام آر آی احتیاج است.

قهرمان پوری در خصوص درمان های رایج در نروپاتی ناشی از شیمی درمانی گفت: درمان اصلی نروپاتی شیمی درمانی، تا حد امکان قطع یا جایگزینی داروی آسیب رسان یا کاهش دوز و دفعات شیمی درمانی است اما اغلب موارد شیمی درمانی برای مهار تومور قابل قطع یا تعدیل نیست.

این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اعلام کرد: پیشگیری از ابتلا به نروپاتی ناشی از شیمی درمانی با استفاده از ویتامین E و گلوتامین احتیاج به مطالعات بیشتری دارد.

این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی گفت: به طور کلی نوروپاتی ناشی از شیمی درمانی یک عارضه طبیعی و قابل تشخیص و درمان است و نباید باعث نگرانی مبتلایان به بیماری های صعب العلاج و خاص باشد.