قرص اعصاب بخوریم یا نخوریم؟
به گزارش مجله بای بلاگ، داروهای اعصاب، اعتیادآورند؟ کلی عارضه دارند؟ آدم را چاق می نمایند؟ و هزار و یک عارضه دیگر؟! واقعا این داروهایی که روان پزشکان به ما می دهند، چقدر مفیدند و چقدر مضر؟ دکتر محمدرضا خدایی، روان پزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به این سوال ها پاسخ می دهد.
قرص اعصاب بخوریم یا نخوریم؟
تبادل نظر با دکتر محمدرضا خدایی درباره شایعات موجود پیرامون داروهای روان پزشکی
داروهای اعصاب، اعتیادآورند؟ کلی عارضه دارند؟ آدم را چاق می نمایند؟ و هزار و یک عارضه دیگر؟! واقعا این داروهایی که روان پزشکان به ما می دهند، چقدر مفیدند و چقدر مضر؟ دکتر محمدرضا خدایی، روان پزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به این سوال ها پاسخ می دهد. .
اولین انتقادی که خیلی ها به داروهای روان پزشکی دارند، خواب آور بودن این داروهاست. واقعا این ادعا درست است؟
ببینید؛ درمان مثل یک ترازوست که باید بین منافع داروها و عوارض آنها حالت توازن ایجاد گردد. باید منافع و مضرات را بسنجیم. داروهای روان پزشکی فواید بسیاری دارند و در کنارش عوارضی هم دارند. هر چه یک بیماری ناشناخته تر باشد شایعات درباره اش بیشتر می گردد؛ مثلا آن قدر که آنفلوآنزا شناخته شده، افسردگی شناخته نشده. ما انواع و اقسام داروهای روان پزشکی داریم؛ داروهای ضداضطراب، ضدترس، ضدجنون، اشتهاآور، خواب آور و... نمی توان گفت همه اینها خواب آورند. برخی داروها توهم بیمار را کنترل می نمایند یا بدبینی های خطرناک او را کاهش می دهند اما ممکن است در کنارش عوارضی مثل خشکی دهان، افزایش اشتها یا خواب آلودگی داشته باشند. گاهی اوقات هم عوارض دارو نشان دهنده بهبودی بیمار است. داروهایی مانند دیازپام، آلپرازولام و کلردیازپوکساید خواب آورند اما نمی توان همه داروهای اعصاب را خواب آور نامید. ضمن اینکه اصلا خاصیت برخی از داروها همان خواب آور بودن آنهاست و البته هیچ دارویی نباید بدون تجویز پزشک و خودسرانه مصرف گردد.
تصور دیگری که درباره داروهای روان پزشکی وجود دارد، اعتیادآور بودن آنهاست و دلیلی که باعث می گردد برخی ها از خوردن این داروها امتناع نمایند، وابستگی به دارو است. این تصورها درست اند؟
برخی از داروهای روان پزشکی اگر به صورت مداوم مصرف شوند، می توانند ایجاد وابستگی و تحمل نمایند و قطع مصرف آنها اگر به سرعت انجام گردد، بی قراری ایجاد می نماید. ما به این حالت، وابستگی دارویی می گوییم که بیشتر در مواقعی رخ می دهد که دارو خودسرانه مصرف می گردد. به اسم نمونه، در خصوص بیماری اسکیزوفرنیا درمان آن موقع بر است و دلیل بر این نیست که فرد به این دارو اعتیاد پیدا نموده است؛ مثل بیماری فشارخون است که بیمار باید برای کنترل بیماری اش تا مدت های طولانی دارو مصرف کند. برخی از افسردگی ها با افکار خودکشی همراه است. ضروری است مبتلایان حدود 2 سال دارو مصرف نمایند و نباید دارویشان را قطع نمایند و نمی توان گفت به دارو وابسته شده اند چون در برخی از بیماری ها فرایند بیماری طولانی است. اما باید توجه داشته باشید داروها را زیر نظر پزشک مصرف کنید و با توصیه اطرافیان تان هر دارویی را استفاده نکنید. اگر داروهای ضداضطراب و مسکن هایی مثل ترامادول بدون تجویز پزشک و خودسرانه مصرف شوند می توانند ایجاد وابستگی نمایند.
تصور دیگر این است که داروهای اعصاب روی هوشیاری تاثیر می گذارند. این باور تا چه میزانی صحت دارد؟بیشتر داروهای روان پزشکی این عارضه را ندارند، اما ممکن است برخی از داروها روی تمرکز افراد تاثیر بگذارند که به مرور زمان رفع می گردد. داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب اوایل درمان روی هوشیاری تاثیر می گذارد ولی این تاثیر در ادامه درمان از بین می رود. تاکید می کنم که نباید هیچ دارویی را خودسرانه مصرف کنید چون ممکن است از عوارض آن آگاهی نداشته باشید و چنین کاری خطرناک است. ممکن است دچار تاری دید شوید یا روی تمرکزتان تاثیر بگذارد و نباید در آن موقع رانندگی کنید، اما اگر پیش پزشک بروید پزشک به شما اطلاعات لازم را می دهد یا می تواند داروهایی را در کنار آن برایتان تجویز کند.
برخی از بیمارانی که داروهای اعصاب مصرف می نمایند از چاقی و اضافه وزن شکایت دارند و می گویند مصرف داروها سبب چاقی آنها می گردد.
خب، بله. برخی از داروهای روان پزشکی افزایش اشتها و وزن می دهند. اما این موضوع هم به دلیل تاثیر دارو و هم به دلیل آرامشی است که به فرد دست می دهد. گاهی اوقات برخی از بیماران تحرک کمتری دارند و با خوردن قرص ها آرامش پیدا می نمایند و ممکن است چاق شوند. بنابراین توصیه می گردد تحرک بدنی داشته باشند و فعالیت های گروهی و کاردرمانی هایی که پزشک تجویز می نماید، انجام دهند. در برخی از بیماری ها، تمایل فرد به خوردن مواد قندی و شیرینی جات است و اینها به او آرامش می دهد یا ممکن است به چیپس و پفک و... روی بیاورد که چاق نماینده هستند. بنابراین فرد بایدبرای کنترل وزن اقداماتی را انجام دهد. یک گروه داروها این گونه هستند و برخی از داروها برای کنترل اشتهاست. پس نمی توان قانون کلی صادر کرد
برخی ها می گویند این داروها تا زمانی که مصرف می شوند، احساس بهبودی به بیمار می دهند اما زمانی که خوردن آنها متوقف می گردد، علایم بهبودی افول می نماید. آیا این همان اعتیاد به دارو نیست؟ البته داروهایی مثل آلپرازولام می توانند اعتیادآور باشند. برای نمونه، اگر یک نفر مشغله ذهنی دارد یا کم خواب است، شاید به داروخانه برود و یک دارو مثل آلپرازولام بگیرد و مصرف کند و بعد از یک مدت مصرف آن را قطع کند. او در این حالت ممکن است احساس بی قراری کند و عصبی گردد. بنابراین چنین داروهایی نباید خودسرانه مصرف شوند؛ چون اولین نکته این است که باید نوع بیماری فرد تشخیص داده گردد و بر مبنای آن دارو تجویز گردد. اگر آلپرازولام بدون تجویز پزشک و خودسرانه برای مدت طولانی مصرف گردد، ممکن است فرد به این دارو وابستگی پیدا کند و بعد از آنکه این دارو را ترک کرد، احساس خوبی نداشته باشد.
حرف آخر
به نظر من، مهم ترین مساله در خصوص داروهای روان پزشکی، پرهیز از مصرف خودسرانه آنهاست؛ چون اگر فردی بدون تشخیص بیماری، دارویی را مصرف کند؛ از عوارض و فواید آن بی اطلاع است و ممکن است سلامت او به خطر بیفتد. بنابراین توصیه می کنم حتما تحت نظر روان پزشک و به تجویز او داروهای روان پزشکی را مصرف کنید.
منبع:www.salamat.com
/ج
منبع: راسخونsahandblog.ir: سهندبلاگ، سیستم مدیریت محتوای سهند
sale-blog.ir: مجله وبلاگ فروش | ارائه نرم افزارهای مدیریت وبسایت
banima.ir: بانیما | مجله گردشگری و مسافرتی بانیما
kurdeblog.ir: وبلاگ سرگرمی و بازی، مجله سرگرمی