پرونده ویژه، برطرف مسدودیت موقت کارت های بانکی مهاجرین؛ صورت مسئله را پاک نکنید - مجله بای بلاگ

به گزارش دفتر منطقه ای خبرنگاران، هفته گذشته باز هم مهاجرین افغانستانی ساعات تلخی را در گیرودار پاندمی کرونا با سیستم بانکی کشور تجربه کردند؛ کارت عابر بانک بسیاری از آنان بدون اطلاع قبلی مسدود شد و در ادامه صف های طویلی در برابر شعب بعضی بانک ها به ویژه در شهرها و مناطق مهاجرنشین شکل گرفت.

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال تلگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

در پی رسانه ای شدن ماجرا، از سوی بعضی مدیران بانکی وعده حل مسائل مهاجرین داده شد و شورای هماهنگی بانک ها نیز بیان کرد که این مشکل ویژه اتباع غیرایرانی نیست و ایرانی های فاقد کدشهاب را نیز شامل می گردد، هرچند که بطور موقت این مشکل حل شده است اما تکرار چرخه مسدود شدن کارت های بانکی مهاجرین، موضع گیری و سخنان مذکور پاک کردن صورت مسئله و نوعی توجیه برای کوتاهی قلمداد می گردد، زیرا زمان زیادی از ابلاغ قانون مبارزه با پولشویی و احراز هویت مشتریان می گذرد.

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در صفحه اینستاگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

پیش تر بسیاری از بانک ها بدون اطلاع قبلی اقدام به مسدودسازی حساب های بانکی مهاجرین کرده بودند که مسائل به وجود آمده برای آنها کار را به پیگیری توسط سفارت افغانستان و وزارت امور خارجه کشانده بود و بعضی مقامات در وزارت خارجه از گفت وگو با مقامات بانک مرکزی برای حل این مشکل خبرداده بودند، اما تکرار این عمل، این شائبه را به وجود می آورد که گویی نهادهای دخیل در این مسئله ملوک الطوایفی اداره می شوند و هر یک ساز خود را نواخته و مطابق سلیقه خود رفتار می نمایند؛ که اگر این گونه نبود توجیهی برای تکرار این مسئله با وجود ابلاغیه بانک مرکزی برای برطرف مشکل مهاجرین نبود.

در سیزدهم آذرماه سالجاری و در راستای حل این معضل، به نقل از مهدی محمودی، مدیرکل اموراتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور اعلام شد با توجه به مسائل پناهندگان در خصوص استفاده از کارت های عابر بانک و خدمات الکترونیکی، با پیگیری های متعدد و جلسات کارشناسی با دستگاه های ذیربط از جمله بانک مرکزی و وزارت اقتصاد و دارایی، موضوع معتبر بودن کارت بانک های اتباع خارجی برای آن دسته از اتباعی که دارای مدارک اقامتی معتبر می باشند، به کلیه بانک ها و موسسات اعتباری ابلاغ گشت.

سفارت افغانستان نیز بیان کرده بود در پی مراجعه و تماس های تلفنی عده ای از مهاجرین محترم افغان مقیم ایران، مبنی بر مسدود شدن کارت های عابر بانک آنها طی روزهای اخیر، این سفارت با پیگیری موضوع فوق از مجاری دیپلماتیک با در میان گذاشتن این معضل با وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی، موضوع را در اسرع وقت دنبال کرده است و پس از پیگیری ها، مسئولین محترم جمهوری اسلامی ایران اظهار داشتند که طبق آخرین ابلاغیه بانک مرکزی، تمامی بانک ها موظف هستند برای افغان های دارای مدارک معتبر اقامتی، حساب بانکی افتتاح کرده و کارت عابربانک در اختیارشان قرار دهند.

در این میان، آنچه که متأسفانه مدیریت بانک های کشور به آن توجه ندارند، مسائلی است که با اقدامات خلق الساعه آنان برای مشتریانشان به وجود می آید؛ البته اگر مشتری مداری آن هم از نوع مهاجرش برایشان جایگاهی داشته باشد.

از همان بهمن سال 96 که مسدود شدن حساب های مهاجرین کلید خورد و به دفعات تکرار شد و با گذشت سه سال همچنان تکرار می گردد! بارها و بارها گلایه، شکوه و استمداد قانونی اقشار مختلف مهاجر نیز تکرار شد که چرا با کسانی که مطابق قوانین جمهوری اسلامی دارای اقامت قانونی، مجوز کار، مجوز تحصیل و... هستند، این گونه رفتار می گردد؟!

کافی است مسئولین و مدیران کلان بانکی فقط تصور نمایند که اگر برای خرید پیش پا افتاده ترین مایحتاج روزمره که تهیه نان باشد، به دلیل مسدود شدن کارت بانکی با مشکل روبرو شوند، چه حالی به آنها دست می دهد؟! شاید این فرض، بسیار مضحک به نظر برسد، اما واقعیتی است که با مسدود شدن کارت عابربانک مهاجرین برای بسیاری از آنها رخ داده یا موارد مشابهی را تجربه کرده اند.

همسر یکی از شهدای مدافع حرم درباره مسدودسازی کارت های بانکی مهاجرین در صفحه اینستاگرام خود نوشت: دوشنبه تولد دخترم بود به اندازه کافی درگیر ذهنی داشتم که زینب دلتنگی پدرش رو داره؛ با محمدحسین رفتیم براش هدیه بخریم یک هدیه مناسب پیدا کردیم و زودتر هم می خوام خودم را خونه برسونم به خاطر زینب کارت میکشم یک بار دو بار فروشنده گفت کارتتون مسدود شده! کمترین کاری که آقای بانک می تونید انجام بدید این هست که قبلش یک پیغام بفرستید که کارتتون قرار مسدود بشه.

این اتفاق تلخ نمونه ای از هزاران موردی است که با یک کوتاهی در اجرای یک فراخوان ساده به وجود می آید و اضافه کنید، مشکل در پرداخت هزینه مراکز درمانی، پرداخت اجاره خانه، پرداخت هزینه ایاب و ذهاب، پرداخت هزینه دانشگاه، خریدهای روزانه و... را در پی اقدامات فوری و بدون ضابطه بانک ها.

بماند که در پی شیوع بیماری کرونا برای تمامی مردم ـ مهاجر و غیر مهاجر ـ وابستگی به استفاده از خدمات الکترونیک برای تمامی افراد جامعه ـ مهاجر و غیرمهاجرت بیشتر شده و در بسیاری از موارد افراد ملزم به استفاده از کارت های عابربانک هستند و مراودات اقتصادی با پول نقد به کمترین حدممکن رسیده است.

بهمن ماه 1396 بانک ها به وسیله مسدود کردن حساب های بانکی، محدودیت تراکنش، ابطال و عدم صدور کارت های عابر بانک جدید و الزام و محدودیت استفاده از خدمات بانکی توسط دفترچه بانکی، شروع مسائل جدی بانکی را برای مهاجرین رقم زدند که توجیه این کار هم اجرای قانون مبارزه با پولشویی عنوان می شد.

در تاریخ 14 دی ماه 1395 شورای پول و اعتبار، دستورالعمل اجرایی افتتاح حساب سپرده ریالی برای اشخاص خارجی را در 17 ماده و 3 تبصره تصویب کرد. در این دستورالعمل اشخاص خارجی به 4 دسته کلی تقسیم شده بودند: اشخاص خارجی حقیقی مقیم و غیرمقیم و اشخاص خارجی حقوقی مقیم و غیرمقیم. در این دستورالعمل آن دسته از مهاجران حاضر در ایران که دارای پروانه اقامت دایم، دفترچه پناهندگی یا کارت آمایش هستند، اشخاص خارجی مقیم تعریف شده بودند. آن دسته از مهاجران حاضر در ایران که دارای گذرنامه هستند نیز اشخاص خارجی غیرمقیم تعریف شده بودند. مطابق این دستورالعمل اشخاص مقیم حق داشتند حساب سپرده قرض الحسنه جاری بدون دسته چک، حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز و حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار افتتاح نمایند. اشخاص غیرمقیم نیز حق داشتند با حضور در موسسه اعتباری و ارایه گذرنامه شان حساب قرض الحسنه پس انداز و حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار افتتاح نمایند.

اما دستورالعملی که باعث اختلال در زندگی روزمره مهاجران حاضر در ایران شده است، دستورالعمل چگونگی شناسایی مشتریان خارجی موسسات اعتباری است. این دستورالعمل به منظور مبارزه با پولشویی و جلوگیری از تأمین اقتصادی تروریسم در تاریخ 12 دی ماه سال 1390 در شورایعالی مبارزه با پولشویی به تصویب رسیده است.

با یادآوری و تأکید بانک مرکزی به بانک ها در خصوص این دستورالعمل، کارت بانکی بسیاری از مهاجران مسدود و صدور کارت بانکی و هرگونه خدمات الکترونیک بانکی به آنها متوقف شد، بانک ها از صدور و تمدید کارت های بانکی مهاجران دارای کارت آمایش خودداری کرده و برای معین تکلیف حساب های آنها کارت های بانکی را نیز بدون اطلاع قبلی مسدود کردند. بعد از فراگیری کد شهاب در شبکه بانکی نیز مشتریانی که اطلاعات هویتی ناقصی داشته باشند کد شهاب نیز نخواهند داشت و این بستر دیگری را برای مسدود شدن حساب مهاجرین فراهم ساخته است و هر از گاهی شاهد ایجاد مسائل بسیار زیاد برای مهاجرین با اقدام بانک ها برای اجرایی کردن مصوبات مذکور هستیم.

بدیهی ترین سخن، حرکت بر مدار قانون و احترام به آن از سوی تمام افراد جامعه است که جامعه مهاجر را نیز شامل می گردد. لذا این یادداشت در خصوص میلیون ها مهاجری است که علی رغم پایبندی به قوانین جمهوری اسلامی بر اثر رفتار غیرحرفه ای بانک ها دچار مشکل می شوند و اعتراض شان هم به جایی نمی رسد و رابطه آنها با بعضی ادارات از جمله بانک ها فقط رابطه ای یک طرفه و به نفع بانک ها تعریف شده است؛ چه اینکه در برابر مسائل آنها کسی خود را جوابگو نمی داند و به ازای مراودات اقتصادی آنها که یاری به چرخه اقتصاد کشور است، هیچ تسهیلاتی را هم دریافت نمی نمایند که هیچ، بلکه سرمایه هایشان هر از چندگاهی بلوکه می گردد؛ همانند آنچه که بر سر اموال و دارایی های کشورمان در بانک های خارجی آمده است و ما آن را به حق، اقدام خصمانه می دانیم، اما در برابر مهاجرین آن را پیاده سازی قانون نامگذاری می کنیم!

سؤال این است که برای پیاده سازی یک دستورالعمل بانکی و تکمیل اطلاعات هویتی مشتریانی که هم آمارشان معین است و هم شرایط اقامت قانونی آنها، چه بازه زمانی مورد احتیاج است؟

به راستی پس از گذشت 9 سال از زمان تصویب قانون مبارزه با پولشویی هنوز هم باید شاهد مشکل آفرینی برای بخشی از افراد جامعه به بهانه پیاده سازی یک قانون باشیم؟

ادعای جوابگویی به مشتریان در بیانیه بانک ها به وضوح مشاهده می گردد؛ عطف به این ادعا آیا بانک هایی که مسائل فراوانی را برای مشتریان مهاجر خود فراهم کرده و می نمایند جوابگو خواهند بود که چرا از ارسال یک پیغامک هشدار هم در قبال آنها کوتاهی کرده و می نمایند؟

بهتر نبود به جای بازی با روح و روان مهاجرینی که پس از نزدیک به چهار دهه حضور فعال و مثمر ثمر در جمهوری اسلامی هنوز با مسائل مختلفی روبرو هستند، مدیران بانکی با کمترین هزینه و با ارسال یک پیغامک یا زیرنویس در شبکه خبر یا استفاده از دیگر رسانه ها، حجت را بر آنان تمام می کردند و سپس در یک بازه زمانی یک یا دو ماهه اقدام به مسدود کردن حساب کسانی که اعتنایی به قانون نداشتند، می کردند؟!

بانک های کشور که خود را متعهد به رعایت اصول حرفه ای و قانونی، متعهد به رعایت اصول مشتری محوری و جوابگویی، متعهد به شفافیت و صداقت و متعهد به ارزش آفرینی برای کلیه ذینفعان می دانند و در منشور اخلاقی شان جلب رضایت مشتری در محیطی آرام و آراسته و رسیدگی به شکایت ایشان با بردباری و رویی گشاده از اصول اصلی کسب و کارشان درج شده است و احترام به حقوق مشتریان، رعایت عدالت در ارائه خدمات به مشتریان و رعایت صراحت، شفافیت و صداقت در تعامل مشتریان را جزو حقوق مشتریان برشمرده اند، اگر داوری با خود مدیریت بانک ها باشد، نسبت به پیاده سازی موارد فوق در قبال مشتریان مهاجر چه نمره ای را به خود خواهند داد؟

به نظر می رسد سرانجام دادن به مسائل مهاجرین با بستن کارت های عابر بانک که بعد از چهار دهه! حضور دیگر جزئی از این جامعه شده اند کمی همت و تدبیر می خواهد، نه پاک کردن صورت مسئله.

.

mahsanblog.ir: مهسان بلاگ | سیستم مدیریت محتوای مهسان

1com.ir: مجله کامپیوتر | مجله کاربردی فناوری در صنعت گردشگری

heevblog.ir: هیو بلاگ | سیستم مدیریت محتوای هیو بلاگ

dabiblog.ir: دَبی بلاگ، سیستم مدیریت محتوای دَبی

persinablog.ir: پرسینا بلاگ، سیستم مدیریت محتوا پرسینا